Monitor Prawniczy

nr 20/2005

Nowelizacja Kodeksu karnego skarbowego - tabela porównawcza z komentarzem - cz. 2

Anna Szewczyk
Katedra Prawa Finansowego i Ekonomii WPiA Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
Abstrakt

Ustawą z 28.7.2005 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny skarbowy oraz niektórych innych ustaw1 znowelizowano ok. 70% przepisów KKS. Opracowanie zawiera porównanie przepisów KKS sprzed i po nowelizacji wraz z komentarzem. W części 1 opracowania (MoP Nr 19/2005) przedstawiono zmiany dokonane w Części ogólnej KKS dotyczące przepisów wstępnych oraz zaniechania ukarania sprawcy. W niniejszej części 2 zostaną zaprezentowane zmiany Części ogólnej dotyczące przestępstw skarbowych, zaś odpowiednio w kolejnych numerach MoP:

- cz. 3 - Część ogólna - wykroczenia skarbowe oraz objaśnienie wyrażeń ustawowych;

- cz. 4 - Część szczególna;

- cz. 5 - wybrane zmiany dotyczące postępowania w sprawach o przestępstwa i wykroczenia skarbowe oraz postępowania wykonawczego.

KKS przed nowelizacjąKKS po nowelizacji
CZĘŚĆ OGÓLNA
PRZESTĘPSTWA SKARBOWE
Recepcja przepisów KK
Art. 20 § 1. Do przestępstw skarbowych nie mają zastosowania przepisy części ogólnej Kodeksu karnego, z zastrzeżeniem § 2.
§ 2. Przepisy art. 18 § 2 i 3, art. 19-20, 21 § 2 i 3, art. 22-24, 27 § 1, art. 40 § 1, art. 41, 43 § 2, art. 51, 57-58 § 1, art. 60 § 1 i 2, art. 62-63, 65, 66 § 1 i 2, art. 67-70,72-78 § 1 i 2, art. 79 § 1, art. 80 § 1 i 2, art. 81-83, 85, 86 § 2 i 3, art. 87, 89 § 1 i 3, art. 90, 92-98, 103 § 1, art. 104 § 1 zdanie pierwsze, art. 106-107 § 1, 2, 4 i 5, art. 108 oraz 114, a także wskazane w innych przepisach niniejszego rozdziału, przepisy części ogólnej Kodeksu karnego stosuje się odpowiednio do przestępstw skarbowych.
[...]
Art. 20 § 1. Do przestępstw skarbowych nie mają zastosowania przepisy części ogólnej i rozdziału XXXVIII Kodeksu karnego, z zastrzeżeniem § 2.
§ 2. Przepisy art. 18 § 2 i 3, art. 19-20, 21 § 2 i 3, art. 22-24, 27 § 1, art. 40 § 1, art. 41, 43 § 2, art. 51, 57-58 § 1, art. 60 § 1 i 2, art. 62-63, 66 § 1, art. 67-68, 69 § 1 i 2, art. 70, 72-77, art. 78 § 1 i 3, art. 79, art. 80 § 1 i 3, art. 81-83, 85, 86 § 2 i 3, art. 87-88, art. 89 § 1 i 3, art. 90, 92-98, 103 § 1, art. 106-108 oraz 114, a także wskazane w innych przepisach niniejszego rozdziału, przepisy części ogólnej Kodeksu karnego stosuje się odpowiednio do przestępstw skarbowych; do żołnierzy, którzy dopuścili się czynu zabronionego jako przestępstwo skarbowe stosuje się odpowiednio także przepisy art. 318, 321, 322 § 1 i 3, art. 323, 324 § 1, art. 325-333 oraz art. 335-336 Kodeksu karnego.
Zmiana art. 20 § 1 i 2 ma na celu, jak podkreślono w Uzasadnieniu, szersze zastosowanie rozwiązań przyjętych w Kodeksie karnym na gruncie prawa karnego skarbowego. Obecnie dokonano recepcji następujących norm KK:
- dot. podżegania i pomocnictwa oraz odpowiedzialności współdziałających (art. 18 § 2 i 3, 19, 20, 21 § 2 i 3, art. 22-24 KK);
- dot. eksperymentu (art. 27 § 1 KK w zw. z art. 20 § 5 KKS);
- dot. środka karnego w postaci pozbawienia praw publicznych (art. 40 § 1 KK w zw. z art. 34 § 3 KKS);
- dot. zasad orzekania środka karnego w postaci zakazu zajmowania określonego stanowiska lub wykonywania określonego zawodu (art. 41 KK w zw. z art. 34 § 1 i 2 KKS);
- dot. biegu okresu środka karnego w postaci pozbawienia praw publicznych (art. 43 § 2 KK w zw. z art. 34 § 1 i 2 KKS);
- dot. pozbawienia praw rodzicielskich lub opiekuńczych (art. 51 KK);
- dot. postępowania w przypadku zbiegu podstaw zaostrzenia lub złagodzenia kary (art. 57 KK);
- dot. zasad orzekania bezwarunkowej kary pozbawienia wolności przy możliwości wyboru rodzaju kary (art. 58 § 1);
- dot. możliwości zastosowania nadzwyczajnego złagodzenia kary w wypadkach przewidzianych w KK oraz w stosunku do młodocianego (art. 60 § 1 KK);
- dot. możliwości zastosowania nadzwyczajnego złagodzenia kary w szczególnie uzasadnionych przypadkach (art. 61 § 2 KK w zw. z art. 36 KKS);
- dot. wyboru zakładu karnego oraz zakładu terapeutycznego (art. 62 KK);
- dot. zaliczenia pobytu skazanego w zamkniętym zakładzie psychiatrycznym na poczet kary pozbawienia wolności (art. 63 KK);
- dot. warunkowego umorzenia postępowania (art. 66 § 1, art. 67-68 KK w zw z. art. 41 KKS);
- dot. warunkowego zawieszenia wykonania kary (art. 69 § 1 i 2, art. 70, art. 72-76 KKS w zw. z art. 41 § 4 i art. 41a KKS);
- dot. warunkowego zwolnienia (art. 77, art. 78 § 1 i 3, art. 79, art. 80 § 1 i 3, art. 81-83 KK w zw. z art. 41 § 4 i art. 42 KKS);
- dot. zasad wymierzania kary łącznej (art. 85, art. 86 § 2 i 3, art. 87-88, art. 89 § 1 i 3, art. 90, art. 92 KK w zw. z art. 39 i 40 KKS);
- dot. zasad wymierzania środków zabezpieczających (art. 93-98 KK w zw. z art. 43 KKS);
- dot. przedawnienia wykonania kary (art. 103 § 1 KK w zw. z art. 45 § 1 KKS);
- dot. zatarcia skazania (art. 106-108 KK w zw. z art. 45 § 2 KKS);
- dot. zasad orzekania w przypadku wcześniejszego orzeczenia w tej sprawie za granicą (art. 114 KK)2.
Ponadto, ZmKKSU05 doprecyzowała zakres stosowania przepisów części wojskowej KK wobec żołnierzy, którzy dopuścili się przestępstwa skarbowego.
Środki karne
Art. 22 § 2. Środkami karnymi są:
1) dobrowolne poddanie się odpowiedzialności,
2) przepadek przedmiotów,
3) ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku przedmiotów,
4) przepadek osiągniętych korzyści majątkowych,
[...]
Art. 22 § 2. Środkami karnymi są:
1) dobrowolne poddanie się odpowiedzialności,
2) przepadek przedmiotów,
3) ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku przedmiotów,
4) przepadek korzyści majątkowej
[dodano]
4a) ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku korzyści
majątkowej,
[...]
Zmieniono katalog środków karnych. Po pierwsze, dotychczasowe pojęcie „przepadek osiągniętych korzyści majątkowych” zastąpiono nowym przepadek korzyści majątkowej, co lepiej odpowiada nowej konstrukcji prawnej tegoż środka uregulowanej w art. 33 KKS. Konsekwencją tej zmiany jest wprowadzenie nowego środka karnego w postaci ściągnięcia równowartości pieniężnej przepadku korzyści majątkowej.
Wymiar kary grzywny