Abstrakt
Dostosowywanie prawa polskiego do acquis communautaire w dziedzinie ochrony konsumenta1 było długotrwałym procesem, który wymagał uchwalenia szeregu aktów normatywnych2. Wśród przyjętych w Polsce regulacji prawnych znajdują się m.in. ustawa z 2.3.2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny3, ustawa z 20.7.2001 r. o kredycie konsumenckim4, czy chociażby ustawa z 18.7.2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną5. Wraz z nowelizacją ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny z 25.8.2004 r., proces ten został zakończony implementacją dyrektywy 2002/65/EC Parlamentu i Rady w sprawie świadczenia konsumenckich usług finansowych na odległość6. Tym samym, nasz kraj przyjął rozwiązania prawne umożliwiające rozwój usług finansowych na odległość, w tym szeroko pojętej bankowości elektronicznej (Internet banking)7.
Uwagi wstępne
Zgodnie z uzasadnieniem8 do projektu ustawy nowelizującej OchrKonsU9, celem nowej regulacji prawnej jest, obok implementacji dyrektywy 2002/65/EC, poszerzenie katalogu umów zawieranych na odległość, do których znajdzie zastosowanie powołana ustawa. W tym miejscu należy zaznaczyć, że wspomniana wyżej dyrektywa ma, w przeciwieństwie do wielu innych, charakter maksymalny. Oznacza to, iż nie stwarza ona dla Państw Członkowskich implementujących jej postanowienia możliwości przyjmowania innych rozwiązań niż te, które są w niej zawarte, chyba że dyrektywa w sposób wyraźny stanowi inaczej.
Zagadnienie maksymalnego charakteru dyrektyw było już przedmiotem rozważań Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. W swych orzeczeniach wydanych w sprawach Komisji przeciwko Francji (C-52/00) oraz Grecji (C-154/00) Trybunał uznał, że dyrektywy uchwalone na podstawie o art. 94 TWE10 (poprzednio art. 100) mają charakter maksymalny. Wprawdzie dyrektywa 2002/65/EC została wydana na podstawie art. 95 TWE (dawny art. 100A), jednak pkt 13 jej preambuły nie pozostawia wątpliwości, że również ten dokument ma charakter maksymalny11. |
Zakres podmiotowy nowej regulacji
Stronami umów zawieranych na odległość są konsument i przedsiębiorca. Przepisy OchrKonsU nie definiują nazw „konsument” ani „przedsiębiorca”, dlatego znajdą tutaj zastosowanie definicje funkcjonujące na gruncie Kodeksu cywilnego. Według art. 221KC konsumentem jest osoba fizyczna, która dokonuje czynności prawnej w celu niezwiązanym bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. Takie rozumienie konsumenta odpowiada definicji zawartej w dyrektywie 2002/65/EC stworzonej dla potrzeb świadczenia usług[...]