Abstrakt
Dla wielu producentów towarów, jak i dostawców usług, europejski ekoznak („zielona stokrotka”) może być istotnym elementem polityki promocji. W Polsce uprawnienie do przyznawania europejskiego znaku ekologicznego przysługuje Polskiemu Centrum Badań i Certyfikacji Spółce Akcyjnej w Warszawie. Autor, w niniejszym artykule, po przybliżeniu zasad stosowania w obrocie gospodarczym znaku „zielonej stokrotki”, proponuje wzór umowy o używanie ekoznaku. Umowa powstała w oparciu o wzór standardowych postanowień jakie powinny znaleźć się w tego rodzaju akcie, zgodnie z decyzją Komisji Nr 2000/729/EC z 10.11.2000 r.
Wprowadzenie
Jednym z podstawowym zagrożeń dla współczesnego człowieka, a być może i całej cywilizacji jest wzrastające zanieczyszczenie środowiska naturalnego. Problem ten przez wiele lat marginalizowany i być może celowo niezauważany w Polsce zyskuje obecnie właściwe miejsce, a postawa proekologiczna staje się uniwersalnym priorytetem wszelkich podejmowanych działań gospodarczych. W rzeczywistości jednak to nie tylko produkcja, ale i „odwrotna strona medalu”, czyli konsumpcja prowadzi do zanieczyszczenia środowiska. Już kilkadziesiąt lat temu J. B. Say, jako przedstawiciel ekonomii klasycznej, podkreślił, iż nie „tylko produkcja, ale i konsumpcja jest przekształcaniem materii, a nieuchronnym skutkiem tego przekształcania jest generowanie odpadów do środowiska”1. Dlatego nie do przecenienia jest edukacja i kampanie informacyjne skierowane do konsumentów o produktach proekologicznych, których elementem może być wyróżnianie produktów przyjaznych środowisku oznaczeniami ekologicznymi.
Pojęcie zrównoważonego rozwoju
Podstawową zasadą Unii Europejskiej w zakresie środowiska i biznesu jest „zrównoważony rozwój”.
Pojęcie zrównoważony rozwój (z ang. sustainable development) nazywane także ekorozwojem w swoim praktycznym wymiarze oznacza: a) długotrwałe wykorzystanie odnawialnych zasobów naturalnych, b) efektywną eksploatację nieodnawialnych źródeł energii, c) utrzymanie stabilności procesów ekologicznych i ekosystemów, d) ochronę różnorodności genetycznej oraz ogólną ochronę przyrody, e) zachowanie i polepszenie stanu zdrowia ludzi, bezpieczeństwo pracy i dobrobytu)2. |
Znaczenie „zrównoważonego rozwoju” zostało potwierdzone również w Szóstym programie działania Wspólnot w dziedzinie ochrony środowiska - obejmującym lata 2001-2010. Nosi on nazwę „Nasza Przyszłość, Nasz Wybór”3.
Zrównoważony rozwój to zrównoważona produkcja i zrównoważona konsumpcja. Ta ostatnia możliwa jest jedynie w sytuacji wysokiego poziomu świadomości ekologicznej ze strony konsumentów. Zrównoważona konsumpcja oznacza korzystanie z produktów i usług, spełniających podstawowe potrzeby, jednocześnie minimalizujących absorpcję zasobów naturalnych i materiałów toksycznych, jak również ograniczających emisję odpadów i polutantów przez cały cykl życia produktu lub usługi, jednocześnie w taki sposób, aby nie narazić na niebezpieczeństwo niezaspokojenia potrzeb przyszłych pokoleń4.
Jednak jak podkreśla się zrównoważona konsumpcja nie oznacza konsumowania mniej, ale konsumpcję w inny sposób, w sposób efektywny, prowadzący do poprawy jakości życia”5.
Zrównoważona konsumpcja jest obecnie rozpatrywana łącznie z zasadą [...]