Abstrakt
W ostatnim czasie coraz częściej spotykają się z krytyką rozwiązania prawne zawarte w ustawie z 4.2.1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych1 dotyczące zatwierdzania tabel wynagrodzeń za korzystanie z utworów lub artystycznych wykonań. Zamierzeniem autora jest wskazanie na wybrane problemy z tej dziedziny, w tym zasygnalizowanie wątpliwości natury konstytucyjnej, a także próba krytycznej oceny dotychczasowej interpretacji pewnych przepisów.
Wprowadzenie
Ciągła intensyfikacja aktów korzystania z praw autorskich i praw pokrewnych w tzw. obrocie masowym oraz powstawanie nowych pól eksploatacji sprawiają, że w wielu przypadkach indywidualne wykonywanie tych praw jest w praktyce niemożliwe lub nieopłacalne. Uprawnienia podmiotów praw autorskich i praw pokrewnych są w takiej sytuacji realizowane przez organizacje zbiorowego zarządzania tymi prawami.
Strony postępowania o zatwierdzenie tabel
W praktyce wiele kontrowersji wywołuje zagadnienie, komu przysługuje przymiot strony w postępowaniu o zatwierdzenie tabel wynagrodzeń. Rozważania na ten temat poprzedzone zostaną przedstawieniem regulacji prawnej dotyczącej zatwierdzania tabel oraz oceną dopuszczalności istnienia tabel w świetle Konstytucji.
Stosownie do art. 108 ust. 3 PrAut, Komisja Prawa Autorskiego w składzie sześciu arbitrów oraz przewodniczącego jako superarbitra, wyznaczonych przez Ministra Kultury z grona arbitrów, zatwierdza lub odmawia zatwierdzenia przedstawionych przez organizacje zbiorowego zarządzania tabel wynagrodzeń za korzystanie z utworów lub artystycznych wykonań objętych zbiorowym zarządzaniem2, a także wskazuje organizację właściwą w rozumieniu art. 107 PrAut. Przy zatwierdzaniu tabel Komisja Prawa Autorskiego powinna się kierować kryteriami określonymi w art. 110 PrAut3, a więc wysokością wpływów osiąganych z korzystania z utworów i artystycznych wykonań, a także charakterem i zakresem korzystania z tych utworów i wykonań artystycznych. Zatwierdzenie ww. tabel ma fundamentalne znaczenie dla obrotu prawami, których dotyczą, albowiem zgodnie z art. 109 PrAut, postanowienia umowne mniej korzystne dla twórców, niż wynikałoby to z tabel, o których mowa w art. 108 ust. 3 PrAut, są nieważne, a ich miejsce zajmują odpowiednie postanowienia tych tabel. Przepis ten ma charakter [...]