Monitor Prawniczy

nr 7/2004

Zmiany w Kodeksie pracy. Cz. II - Czas pracy, urlopy, uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem, bezpieczeństwo i higiena pracy

Małgorzata Barzycka-Banaszczyk
jest pracownikiem badawczo-dydaktycznym w Katedrze Prawa Pracy i Polityki Społecznej na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Koordynuje prace Sekcji Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Studenckim Ośrodku Pomocy Prawnej (Klinice Prawa) działającym w ramach WPiA UW. Jest Przewodniczącą Odwoławczej Komisji Dyscyplinarnej dla Studentów i Doktorantów UW. Autorka wielu publikacji z prawa pracy, w tym monografii pt. „Odpowiedzialność odszkodowawcza pracodawcy”, a także podręcznika „Prawo pracy” (18 wydań, seria Skrypty Becka) i współautorką „Prawa pracy” (5 wydań, seria Repetytoria Becka), wydawanych przez C.H.Beck
Abstrakt

Od 1.1.2004 r. obowiązują znowelizowane przepisy Kodeksu pracy (Dz.U. z 2003 r. Nr 213, poz. 2081; dalej jako: ZmKPU). Podkreślić należy, że jest to już czterdziesta pierwsza nowelizacja tego aktu normatywnego. Nowelizacja przepisów Kodeksu pracy ma na celu z jednej strony dostosowanie jego regulacji do ustawodawstwa unijnego, z drugiej zaś dostosowanie przepisów Kodeksu pracy do przepisów Konstytucji i zmianę niektórych powszechnie krytykowanych rozwiązań normatywnych. Ponadto do Kodeksu pracy wprowadzono nowe, nieznane dotychczas rozwiązania normatywne.

Czas pracy

1. Do Kodeksu pracywprowadzono definicje: pracy zmianowej, pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy, a także, dla celów rozliczania czasu pracy pracownika, pojęcie doby oraz tygodnia pracy.

I tak, zgodnie z art. 128 § 2 pkt 1 KP, pracą zmianową jest praca wykonywana według z góry ustalonego rozkładu czasu pracy przewidującego zmianę pory wykonywania pracy przez poszczególnych pracowników po upływie określonej liczby godzin, dni lub tygodni. Podkreślić należy, że praca zmianowa jest dopuszczalna bez względu na stosowany system czasu pracy.

Ważne z punktu widzenia chociażby wynagradzania za godziny nadliczbowe jest zdefiniowanie pojęcia pracownika zarządzającego zakładem pracy. I tak zgodnie z art. 128 § 2 pkt 2 KP pracownikami zarządzającymi w imieniu pracodawcy zakładem pracy są pracownicy kierujący jednoosobowo zakładem pracy i ich zastępcy lub pracownicy wchodzący w skład kolegialnego organu zarządzającego zakładem pracy oraz główni księgowi.

Zdefiniowanie tego pojęcia ma także istotne znaczenie z punktu widzenia ustawy o związkach zawodowych, albowiem to pracownicy zarządzający w imieniu pracodawcy stanowić mogą wyznacznik osób chronionych w myśl art. 32 (ustawa z 23.5.1991; t. jedn.: Dz.U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 ze zm.).

Prawidłowe rozliczanie czasu pracy oraz ustalenie przerwy na odpoczynek wymaga ustalenia [...]