Monitor Prawniczy

nr 21/2004

Reprezentowanie klienta przez prawnika zagranicznego w postępowaniu przed sądami i innymi organami władzy publicznej (umowa o współdziałanie z radcą prawnym lub adwokatem)

Zenon Klatka
Autor jest radcą prawnym w Kancelarii Radców Prawnych „Z. Klatka i syn” s.c. w Katowicach.
Abstrakt

Z dniem uzyskania przez Polskę członkostwa w Unii Europejskiej weszły w życie dotąd nieobowiązujące przepisy ustawy z 5.7.2002 r. o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczpospolitej Polskiej1. Nastąpiło więc z tą datą zróżnicowanie sytuacji prawnej prawników z Unii Europejskiej oraz prawników spoza Unii Europejskiej. Autor w niniejszym opracowaniu szczegółowo przedstawia zasady reprezentacji klienta przez prawnika zagranicznego w postępowaniu przed sądami i innymi organami władzy publicznej.

Wprowadzenie

Zgodnie z art. 2 pkt 2 i 3 PrawZagrPomocU:

  • prawnik z Unii Europejskiej to osoba będąca obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, uprawniona do wykonywania zawodu przy użyciu jednego z tytułów zawodowych uzyskanych w państwie członkowskim Unii Europejskiej, określonych w wykazie stanowiącym załącznik nr 1 do ustawy;
  • prawnik spoza Unii Europejskiej to osoba niebędąca obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, uprawniona do wykonywania zawodu przy użyciu jednego z tytułów zawodowych, o których mowa w pkt 2, a także każda osoba, która przy użyciu tytułu zawodowego uzyskanego w państwie niebędącym członkiem Unii Europejskiej jest uprawniona do wykonywania zawodu odpowiadającego - pod względem wykształcenia i uprawnień oraz podstawowych zasad jego organizacji i wykonywania - zawodowi adwokata lub radcy prawnego.

Zgodnie z art. 2a PrawZagrPomocU przepisy ustawy dotyczące prawników z Unii Europejskiej stosuje się odpowiednio także do osób, które:

  • są obywatelami państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, nienależących do Unii Europejskiej, uprawnionymi do wykonywania zawodu przy użyciu jednego z tytułów zawodowych uzyskanych w tych państwach, określonych w wykazie stanowiącym załącznik nr 2 do ustawy albo przy użyciu jednego z tytułów zawodowych uzyskanych w państwach członkowskich Unii Europejskiej, określonych w wykazie stanowiącym załącznik nr 1 do ustawy;
  • są obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej, uprawnionymi do wykonywania zawodu przy użyciu jednego z tytułów zawodowych uzyskanych w państwach członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronach umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, nienależących do Unii Europejskiej, określonych w wykazie stanowiącym załącznik nr 2 do ustawy.

Prawnik z Unii Europejskiej może obecnie świadczyć w Polsce pomoc prawną w zakresie i w formach uregulowanych w polskich ustawach o wykonywaniu zawodu radcy prawnego, bądź adwokata (wybór wykonywanego zawodu należy do tego prawnika). Tak więc w ramach wykonywania w Polsce stałej praktyki2 - przy użyciu tytułu zawodowego z państwa macierzystego - prawnik ten po uzyskaniu wpisu na listę prowadzoną przez właściwą radę radców prawnych lub radę adwokacką uprawniony jest do świadczenia pomocy prawnej we wszystkich formach dostępnych radcy prawnemu lub adwokatowi (kancelaria, spółka, ewentualnie stosunek pracy, umowa cywilna lub zespół adwokacki), a pomoc prawna może obejmować również prawo polskie. Uprawniony jest więc nie tylko do udzielania porad prawnych i sporządzania opinii prawnych, ale również do reprezentowania klienta w postępowaniu sądowym bądź przed innymi organami władzy publicznej (art. 13 i 15 PrawZagrPomocU). O ile zaś nie wykonuje on w Polsce stałej praktyki to w ramach usługi transgranicznej3 wykonywanej pod macierzystym tytułem zawodowym po zgłoszeniu jej świadczenia dziekanowi właściwej rady, może również zastępować klienta w postępowaniu sądowym lub przed innym organem władzy publicznej (art. 35 PrawZagrPomocU).

Prawnik spoza Unii Europejskiej wykonujący w Polsce stałą praktykę nie może reprezentować klienta w postępowaniu przed sądami lub innymi organami władzy publicznej (art. 18 PrawZagrPomocU). Zakres jego uprawnień nie został [...]