Abstrakt
Od momentu rozszerzenia UE, a więc od 1.5.2004 r., na terytorium nowych krajów członkowskich zaczęło obowiązywać prawo wspólnotowe. Akty stanowione przez organy Wspólnot, a więc przede wszystkim dyrektywy i rozporządzenia, zyskały moc równą prawu krajowemu. W szczególności, z dniem 1.5.2004 r. na terytorium nowych państw członkowskich zaczęło bezpośrednio obowiązywać rozporządzenie o Znaku Towarowym Wspólnoty (Community Trade Mark) Nr 40/94, oraz dwa uzupełniające rozporządzenia Komisji: wprowadzające przepisy o znaku towarowym Wspólnoty (Nr 2868/95) i dotyczące opłat w postępowaniu przed Urzędem Harmonizacji Rynku Wewnętrznego (Nr 2869/95). Polskie prawo znaków towarowych jest regulowane przez dwa podstawowe akty: prawo własności przemysłowej z 30.6.2000 r.1 w dziedzinie krajowych znaków towarowych oraz powołane rozporządzenie w zakresie znaków wspólnotowych.
Uwagi wstępne
Zasadniczą cechą odróżniającą Znak Towarowy Wspólnoty (CTM) od znaków krajowych jest jego jednolity charakter - rejestracja, przeniesienie prawa do znaku, unieważnienie lub wygaśnięcie wywierają te same skutki prawne na terenie całej Wspólnoty2. Oznacza to, że znak towarowy zarejestrowany np. w Niemczech korzysta z ochrony na terenie całych Wspólnot. Podobnie, w przypadku unieważnienia znaku, decyzja takiej treści będzie skuteczna na całym terytorium Unii Europejskiej.
Na terenie Unii Europejskiej funkcjonują oprócz znaków wspólnotowych także znaki towarowe krajowe, znaki o międzynarodowej rejestracji oraz tzw. znaki powszechnie znane (dwa ostatnie rodzaje znaków towarowych chronione są na mocy Konwencji paryskiej)3. W momencie rozszerzenia Unii Europejskiej ochronę uzyskały także znaki wcześniej zarejestrowane na terytorium nowych członków. Z drugiej strony, zgodnie z art. 142a ust. 1 rozporządzenia, Znaki Towarowe Wspólnoty zgłoszone do rejestracji przed dniem przystąpienia nowych państw członkowskich zostały automatycznie objęte ochroną na całym, rozszerzonym terytorium Wspólnot. Stwarza to możliwość kolizji pomiędzy znakami krajowymi, korzystającymi z ochrony na terytorium państw przystępujących a wspólnotowymi znakami towarowymi zarejestrowanymi na terytorium dotychczasowych członków Wspólnot. Przewidując niebezpieczeństwo wystąpienia takich problemów, ustawodawca europejski wprowadził art. 142a zawierający wiele regulacji mających im zapobiec. Rozwiązania te, rozpatrywane w kontekście innych norm rozporządzenia powiązanych treściowo, stanowią przedmiot niniejszych rozważań.
Odmowa rejestracji
Artykuł 142a odwołuje się do tzw. bezwzględnych przesłanek odmowy rejestracji Znaku TowarowegoWspólnoty, które wymienia art. 7 ust. 1 rozporządzenia.
| Bezwzględną podstawę odmowy rejestracji stanowi przede wszystkim niemożność wyrażenia w postaci graficznej (która zachodzi chociażby w przypadku znaków zapachowych; kontrowersje wzbudzają tu np. znaki dźwiękowe), a także brak charakteru odróżniającego znaku. Z tym ostatnim mamy do czynienia w sytuacji, gdy dany znak nie nadaje się do odróżniania w obrocie towarów, dla których został przewidziany: np. znak „ser” dla sera. |
Rozporządzenie wymienia w tym miejscu także znaki bądź oznaczenia, które w obrocie używane są dla określenia rodzaju, jakości, ilości, przewidywanego celu, wartości, pochodzenia geograficznego, czasu produkcji bądź świadczenia usług itp. Jako przykład można wskazać znak towarowy „wyśmienity”. Znaki, których na podstawie art. 7 ust. 1 nie można zarejestrować, to również oznaczenia, które weszły na stałe do danego języka bądź zwyczajowo przyjęte i utrwalone w handlu. Punkt e) rozporządzenia wskazuje także na oznaczenia, które stanowią jednocześnie naturalny kształt produktu (np. kształt stołu) lub kształt konieczny dla osiągnięcia określonego rezultatu technicznego (np. komputer). Bezwzględna przesłanka odmowy rejestracji wystąpi także w przypadku, gdy proponowany znak narusza dobro publiczne lub powszechnie przyjęte zasady moralności oraz w sytuacji, gdzie znak zawiera symbol flag, emblematów oraz innych oznaczeń rozpoznawczych. Z odmową rejestracji spotkają się również wnioski dotyczące znaków przewidzianych dla oznaczania win bądź artykułów spirytusowych w samej nazwie zawierających oznaczenie geograficzne, w sytuacji gdy w rzeczywistości miejsce ich pochodzenia jest inne. Jako przykład można podać zgłoszenie znaku dla szampana, w sytuacji gdy alkohol ten pochodzi z regionu innego niż Szampania.
W myśl art. [...]