Abstrakt

Podstawową cechą wyróżniającą regulację odpowiedzialności pracownika za szkodę wyrządzoną pracodawcy jest niewątpliwie jej ochronny charakter. prawo pracy rezygnuje przy tym z cywilnoprawnego podziału rodzajów odpowiedzialności odszkodowawczej na odpowiedzialność ex contractu (art. 471 i nast. KC¹) i odpowiedzialność ex delicto (art. 415 i nast. KC). Zgodnie z art. 114 KP², pracownik, który wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swej winy wyrządził pracodawcy szkodę, ponosi odpowiedzialność materialną według zasad określonych w Rozdz. I Działu piątego KP. Kwestia odpowiedniego zastosowania wskazanego reżimu dla odpowiedzialności pracowników tymczasowych może stać się jednak przyczyną licznych wątpliwości.

Uwagi wstępne

Ustawą z 24.8.2001 r. o zmianie ustawy - kodeks pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw³, wprowadzona została nowa, nieznana do tej pory polskiemu prawu pracy, instytucja - praca tymczasowa. Zgodnie z art. 298³ KP, podmiot, który zamierza korzystać z pracy pracownika zatrudnionego przez pracodawcę będącego agencją pracy tymczasowej, jest zobowiązany przekazać tej agencji informacje dotyczące rodzaju pracy, która ma być powierzona temu pracownikowi, wymagań kwalifikacyjnych oczekiwanych od pracownika oraz warunków wykonywania tej pracy. W czasie korzystania z pracy pracownika skierowanego przez pracodawcę będącego agencją pracy tymczasowej podmiot ten jest zobowiązany zapewnić pracownikowi bezpieczne i higieniczne warunki pracy (art. 298³ § 2 KP).

Ustawodawca usankcjonował tym samym istniejącą na polskim rynku od kilku lat praktykę funkcjonowania tzw. leasingu pracowniczego⁴. Stosunkowo ograniczony zakres przedmiotowej regulacji sprawia jednak, że dla pełnego określenia treści stosunków prawnych łączących podmioty pracy tymczasowej (agencji pracy tymczasowej, pracownika, podmiotu korzystającego)⁵ koniecznym jest odpowiednie odwołanie się do ogólnych norm prawa pracy oraz norm cywilnoprawnych. Dotyczy to przede wszystkim kwestii odpowiedzialności pracownika tymczasowego za szkodę poniesioną przez pracodawcę (agencję) lub osobę trzecią na skutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych.

Analizę odpowiedzialności pracowników tymczasowych warto poprzedzić istotną uwagą odnoszącą się do istniejącej na terytorium RP praktyki. Podstawową formą zatrudniania pracowników tymczasowych, przyjętą przez przedsiębiorców trudniących się tzw. leasingiem personelu jest bowiem umowa zlecenie, na podstawie której „pracownik tymczasowy” zobowiązuje się do wykonywania określonych zadań na rzecz osoby trzeciej (podmiotu korzystającego) i pod jej kierownictwem, w czasie i w miejscu określonych w umowie. Podstawowym obowiązkiem takiego przedsiębiorcy jest zapłata pracownikowi tymczasowemu określonego w umowie wynagrodzenia⁶.

Warto w tym miejscu podkreślić, że według aktualnie obowiązującego stanu prawnego, jedyną podstawą zatrudnienia pracowników tymczasowych powinna być umowa o pracę (zawarta zarówno na czas określony, jak i nieokreślony)⁷. Wskazuje na to wyraźnie [...]