Monitor Prawniczy

nr 22/2003

Postępowanie w sprawach odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary

Andrzej Tomaszek
Autor jest adwokatem w Warszawie, wspólnikiem w Kancelarii Drzewiecki, Tomaszek i Wspólnicy
Abstrakt

Prawidłowe stosowanie ustawy z 28.10.2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary1 będzie sprawiać trudności zarówno z uwagi na jej nowatorski charakter w polskim systemie prawnym, jak i ze względu na lakoniczność ustawodawcy. Przepisy OdpZbiorU stanowią lex specialis wobec przepisów KPK, które z pewnymi wyłączeniami należy stosować posiłkowo. Celem Autora nie była ocena nowatorskiej w prawie polskim koncepcji odpowiedzialności karnej podmiotów gospodarczych, ale wskazanie niektórych praktycznych problemów, z jakimi mogą borykać się sądy i uczestnicy postępowania wykreowanego przez przepisy OdpZbiorU.

Wszczęcie postępowania

Zgodnie z art. 27 OdpZbiorU postępowanie wszczyna się na wniosek prokuratora, pokrzywdzonego oraz - w przypadku czynów nieuczciwej konkurencji - Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Wniosek złożony przez pokrzywdzonego powinien zostać sporządzony i podpisany przez adwokata lub radcę prawnego (art. 28 OdpZbiorU). Ustawa nie przewiduje postępowania przygotowawczego ani nie określa zasad uzyskiwania informacji i dowodów niezbędnych dla prawidłowego sporządzenia wniosku, a stosowanie przepisów KPK o postępowaniu przygotowawczym jest wyłączone (art. 22 OdpZbiorU). Zebranie materiału dowodowego potrzebnego do prawidłowego sporządzenia wniosku może zatem napotykać trudności.