Abstrakt
Poszczególnym uregulowaniom ustawy z 6.12.1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów1 poświęcono wiele opracowań2. Wspomniana ustawa doczekała się też kilku komentarzy. Wśród tak wielu opracowań brak jednak takiego, które poświęcałoby kwestii zmiany wpisu taką uwagę, na jaką ona zasługuje.
Zagadnienia wprowadzające
Sama ustawa nie posługuje się pojęciem „zmiana wpisu”. Stwarza to szereg trudności interpretacyjnych dotyczących jej statusu. Przepisy ustawy wspominają jedynie o „wpisie nabywcy wierzytelności” (art. 17 ust. 1 ZastRejU) albo o „dalszych wpisach dotyczących zastawu już wpisanego” (art. 36 ust. 4 ZastRejU). Z pojęciem „wniosku o zmianę” spotykamy się w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z 15.10.1997 r. w sprawie określenia wzorów urzędowych formularzy3 wydanym na podstawie delegacji ustawowej wynikającej z art. 39 ust. 4 ZastRejU oraz w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z 17.12.1996 r. w sprawie wysokości wpisów w sprawach cywilnych4. W rządowym projekcie ustawy, ostatecznie uchwalonym 6.12.1996 r. pojęciem takim posługiwał się także art. 40 ust. 2. Art. 85 ZastRejU ustawą z 20.8.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym5 zmienił jednak pierwotne brzmienie ust. 2 art. 40 ZastRejU. Wprowadzenie tego przepisu oznaczało, że ustawodawca zrezygnował z unormowania wpisu zmian ograniczając uregulowania ustawowe do wniosku o wpis6 oraz wniosku o wykreślenie wpisu7. Bez względu na zmianę art. 40 ust. 28 projektu ustawy zmiana nie jest niczym innym jak wpisem9.
|
Pierwszy wpis tworzący prawo zastawu rejestrowego oraz zmiana tego wpisu, bez względu na to czy dotyczy ona zmian podmiotowych czy tylko jest zmianą techniczną (np. zmiana adresu zastawcy, numeru dowodu rejestracyjnego pojazdu, który do tej pory posiadał tylko pozwolenie czasowe), polega na wprowadzeniu do rejestru danych zawartych w postanowieniu sądu niezwłocznie po jego wydaniu (art. 40 ust. 2 ZastRejU). Taki pogląd wyrażony został także w piśmiennictwie10. |
Zmiana wpisu może przybierać postać wykreślenia lub wpisania pewnych danych do rejestru, może także łączyć obie te czynności. W świetle poprzedniego brzmienia art. 40 ust. 2 ZastRejU nie było to takie jednoznaczne, gdyż analizując ten przepis w brzmieniu jeszcze przed dokonaniem zmiany, można było powiedzieć, że przez wpis należy rozumieć zmianę oraz wykreślenie, tak więc zarówno zmiana, jak i wykreślenie jest wpisem, natomiast zmiana nie jest wykreśleniem. Dlatego też ustawodawca skreślił w art. 40 ust. 2 słowa: „zmianę oraz”11 dostrzegając oczywistą zbędność tego przepisu12. Stare brzmienie przepisu wywoływało szereg wątpliwości co do interpretacji art. 41 ust. 5 ZastRejU, który wśród postanowień, co do istoty sprawy, od których służy apelacja wymieniał postanowienie w przedmiocie wpisu oraz w przedmiocie wykreślenia, pomijając postanowienie o zmianie. Zgodnie z obecnym brzmieniem art. 41 ust. 5 ZastRejU apelacja przysługuje od postanowień w przedmiocie wpisu do rejestru zastawów.
Przyjmując założenie, że zmiana wpisu jest tożsama z dokonaniem wpisu albo jego wykreśleniem, nie będziemy mieli wątpliwości, że od postanowień w przedmiocie zmiany wpisu przysługuje apelacja13. Autorzy niektórych opracowań14 wyrażają pogląd, że od postanowień o zmianie wpisu przysługuje, jako środek odwoławczy, zażalenie. Przyjmują oni, że postanowienia te nie są postanowieniami orzekającymi, co do istoty sprawy. Nie można się z tym poglądem zgodzić szczególnie w świetle [...]