Abstrakt
Zgodnie z art. 48 Prawa budowlanego właściwy organ nakazuje, w drodze decyzji, rozbiórkę obiektu budowlanego lub jego części, będącego albo wybudowanego bez wymaganego pozwolenia na budowę albo zgłoszenia, bądź też pomimo wniesienia sprzeciwu przez właściwy organ.
Poniżej prezentujemy materiał przedstawiający rozwiązania dotyczące nakazu przymusowej rozbiórki po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 26.3.2002 r.
Decyzja o pozwoleniu na budowę
Pod rządami obowiązującej od 1.1.1995 r. ustawy z 7.7.1994 r. - prawo budowlane (t. jedn.: Dz.U. z 2000 r. Nr 106, poz. 1126 ze zm.; dalej jako: PrBud) legalne przystąpienie do budowy lub robót budowlanych wymaga, w myśl art. 28, z enumeratywnie wyegzemplifikowanymi w art. 29 wyjątkami, uzyskania pozwolenia budowlanego w formie decyzji właściwego organu administracji architektoniczno-budowlanej albo, w odniesieniu do przedsięwzięć wymienionych w art. 30 ust. 1, dokonania zgłoszenia do właściwego organu.
Należy podkreślić, że dopiero ostateczna decyzja o pozwoleniu na budowę uprawnia do rozpoczęcia i prowadzenia robót budowlanych. Przez decyzję ostateczną należy rozumieć taką, dla której upłynął termin do wniesienia odwołania i nie został przywrócony lub wydana została w wyniku rozpoznania odwołania. W świetle tych rozważań zarówno przystąpienie do budowy bez uzyskania w ogóle, jak i przed uzyskaniem przez decyzję wydaną w I instancji przymiotu ostateczności, kwalifikowane jest przez prawo jako działanie w warunkach samowoli budowlanej.
Działaniem bez zgłoszenia będzie zarówno przystąpienie do budowy lub robót albo ich wykonanie bez dokonania faktu zgłoszenia jak i podjęcie lub prowadzenie ich przed upływem 30 dni od daty doręczenia zgłoszenia właściwemu organowi.
Sytuacją kwalifikowaną jako działanie pomimo wniesienia sprzeciwu przez właściwy organ będzie rozpoczęcie, prowadzenie lub wykonanie budowy bądź robót budowlanych po dniu wydania decyzji zawierającej sprzeciw. Skutek ten nastąpi nawet przed upływem terminu do wniesienia odwołania od decyzji wydanej w tej sprawie przez organ I instancji. Nie będzie też możliwe przystąpienie do realizacji zamierzenia przez 30 dni po uchyleniu decyzji w sprawie sprzeciwu przez organ wyższego stopnia, gdy organ odwoławczy wyda decyzję kasacyjną. Skutkiem bowiem takiej kasacji jest ponowne rozpoczęcie biegu terminu dla zgłoszenia sprzeciwu przez organ I instancji.