Abstrakt

Według powszechnie uznawanej definicji, postępowanie układowe jest szczególnego rodzaju postępowaniem sądowym, którego celem jest doprowadzenie do zawarcia między dłużnikiem a jego wierzycielami układu umożliwiającego dłużnikowi wywiązanie się z jego zobowiązań o charakterze cywilnoprawnym, co w konsekwencji może zapewnić dalsze funkcjonowanie przedsiębiorstwa dłużnika i tym samym zapobiec jego likwidacji w trybie ogłoszenia upadłości¹. Niedopuszczenie do upadłości dłużnika leży nie tylko w jego interesie, lecz także - a może nawet przede wszystkim - w interesie wierzycieli oraz w interesie ogólnospołecznym, ponieważ zawarcie układu, jak podkreśla się w doktrynie: „stwarza wierzycielom szanse otrzymania z czasem znacznej części, a nawet całości należności (w zależności od treści układu), a także nierównie ważniejsze szanse odnowienia i rozwijania wzajemnie korzystnych stosunków handlowych”, oraz „umożliwia dłużnikowi dalsze prowadzenie działalności gospodarczej, a w konsekwencji - dalsze zatrudnianie pracowników”.

Uwagi ogólne

Postępowanie w przedmiocie otwarcia postępowania układowego wszczyna się na skutek podania dłużnika, które powinno odpowiadać ogólnym wymaganiom art. 126 i nast. KPC o pismach procesowych oraz szczególnym wymaganiom zawartym w art. 19 Prawa o postępowaniu układowym (dalej jako: PrUkł). Po zgłoszeniu tego podania „sąd na wniosek dłużnika może wstrzymać wszczętą przeciwko niemu egzekucję w poszukiwaniu wierzytelności, objętej postępowaniem układowym, gdyby egzekucja mogła uniemożliwić lub utrudnić zawarcie układu (art. 22 § 1 PrUkł).

„Wstrzymanie egzekucji” jest instytucją odrębną od zawieszenia postępowania egzekucyjnego regulowanego przepisami art. 818-821 KPC, a także od „wstrzymania się z dokonaniem czynności” przez komornika (art. 822 KPC). Nie wywołuje ono wszystkich skutków łączących się z zawieszeniem postępowania egzekucyjnego (por. przepisy § 1-3 art. 821 KPC), powoduje jednak całkowite wstrzymanie się organu egzekucyjnego z dokonywaniem dalszych czynności egzekucyjnych i w tym też zakresie równa się zawieszeniu postępowania egzekucyjnego.

Czas wszczęcia egzekucji, o której wstrzymanie dłużnik wnosi, nie ma znaczenia dla możliwości stosowania art. 22; egzekucja ta mogła być zatem wszczęta już po wniesieniu podania o otwarcie postępowania układowego. Z tego punktu widzenia konieczne jest jednak, aby wniosek o wszczęcie egzekucji przeciwko dłużnikowi został już złożony, nie jest bowiem możliwe wstrzymanie egzekucji, która może być wszczęta dopiero w przyszłości. Nie jest też, oczywiście, dopuszczalne ogólne wstrzymanie wszystkich egzekucji, bez dokładnego określenia postępowania, w którym egzekucja jest prowadzona.

Po otwarciu postępowania układowego, które następuje w chwili wydania stosownego postanowienia przez sąd (por. art. 25 § 1 PrUkł), obowiązuje całkowity zakaz spłaty - w jakiejkolwiek formie - długów objętych postępowaniem układowym.

Czas, przez który spłata długów nie może być dokonywana, oznaczony jest tak samo jak w art. 28 § 1 PrUkł in princ. Zakaz spłaty długów w tym czasie, wyrażony kategorycznie („spłata nie może być dokonywana”), nie jest warunkowany [...]