Abstrakt
Niniejszy artykuł poświęcony jest problematyce zakazanej reklamy skierowanej do niepełnoletnich na gruncie przepisów ustawy z 29.12.1992 r. o radiofonii i telewizji1. Przepisy te w praktyce budzą wiele kontrowersji - stąd wynika potrzeba ich omówienia. Niniejsze opracowanie stawia sobie za cel przybliżenie przedmiotowej problematyki pozostawiając poza swoim zakresem sprawy związane z regulacją zakazanej reklamy skierowanej do dzieci, normowane poza RTVU.
Wpływ reklamy na niepełnoletnich w świetle teorii i badań konsumenta i reklamy jako przesłanka regulacji prawnej skierowanej do nich reklamy
Nie podlega dyskusji, iż reklamy wywierają jakiś wpływ na osobowość i postawy (w tym zachowania) lub preferencje konsumenckie osób niepełnoletnich. Przede wszystkim zachęcają one do dokonywania zakupu lub skłaniają do sterowania postawami lub zachowaniem innych osób podejmujących decyzje o dokonaniu zakupu w odniesieniu do produktów lub usług interesujących niepełnoletnich. Wpływ ten zaobserwowano zanim jeszcze przepisy prawa zaczęły szczegółowo regulować przedmiotowe zagadnienie. Źródłem tych obserwacji były badania rynkowe i konsumenckie, a także rozwijająca się teoria psychologii i socjologii konsumenta oraz reklamy. Za ich pomocą badano w różnych okolicznościach styczność niepełnoletnich z reklamą. Po pierwsze, gdy są oni adresatami reklamy tj. osobami dla których przeznaczona jest reklama. Po drugie, gdy biorą udział w reklamie jako aktywni uczestnicy (aktorzy - odtwórcy ról reklamowych). Po trzecie, gdy są odbiorcami reklamy skierowanej do innych osób tj. pełnoletnich. Powyższa systematyka będzie miała również znaczenie z punktu widzenia ustanowienia regulacji prawnej dotyczącej reklamy skierowanej do niepełnoletnich2.