Monitor Prawniczy

nr 19/2002

Program komputerowy a inne utwory z zakresu informatyki

Aleksander Stuglik
Autor jest prawnikiem w Kancelarii Prawnej B. Żuradzka Sp. K. w Katowicach.
Abstrakt

Program komputerowy nie jest jedynym wytworem informatycznym, któremu może przysługiwać status utworu1. Jest jedynym, dla którego w ustawie z 4.2.1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych stworzono odrębną regulację prawną2. Należy z tego wywieźć wniosek, iż utwory z zakresu informatyki, jeśli nie są programami komputerowymi, podlegają ochronie prawnej na zasadach ogólnych - tak jak pozostałe kategorie utworów3. Przy czym warto zwrócić uwagę na fakt, iż przy klasyfikacji dzieł z zakresu informatyki jako utworów bierze się pod uwagę te same kryteria, jak przy innych kategoriach utworów.

Uwagi wprowadzające

Ustawa z 4.2.1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych4 wymaga, ażeby dzieło z zakresu informatyki aspirujące do statusu utworu cechowało się następującymi przymiotami:

-    stanowiło rezultat pracy człowieka,

-    było przejawem działalności twórczej,

-    miało indywidualny charakter,

-    zostało ustalone w jakiejkolwiek postaci5.

Uznaje się powszechnie, iż przesłanki powyższe, tak czy inaczej sformułowane, powinny być spełnione łącznie, ażeby można było mówić, że mamy do czynienia z utworem.

Z kolei nie mają znaczenia dla zakwalifikowania dzieła intelektualnego do kategorii utworów następujące kwestie:

-    okoliczności dotyczące osoby twórcy (czyli jej zdolność do czynności prawnych, stan cywilny, wykształcenie, przynależność do stowarzyszeń twórczych, itp.),

-    zamiar stworzenia utworu, czyli to czy twórca zamierzał faktycznie stworzyć utwór i poddać go ochronie prawnoautorskiej,

-    przeznaczenie utworu, czyli cel, dla jakiego został stworzony; mogą też istnieć utwory zupełnie bez konkretnego przeznaczenia (np. pisane do szuflady),

-    wartość utworu, warunkowana takimi subiektywnymi przesłankami jak poziom utworu, poziom artystyczny, lub naukowy itp.,

-    ukończenie utworu,

-    sprzeczność utworu (jego powstania lub rozpowszechniania) z obowiązującym w chwili powstawania lub rozpowszechniania prawem6.

Wskazane powyżej cechy dzieła informatycznego podlegają [...]