Monitor Prawniczy
nr 9/2001
Spółki cywilne na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych
Autor jest sędzią Sądu Rejonowego w Piszu
Abstrakt
Uwagi wstępne
Kodeks spółek handlowych, regulując w sposób wyczerpujący prawo spółek handlowych[1], oparty jest na zasadzie wspierania przedsiębiorczości i czerpania rozwiązań prawnych z wzorców prawa niemieckiego, francuskiego, amerykańskiego, a także na przepisach zharmonizowanych z dyrektywami Unii Europejskiej. Przewiduje on m.in. znaczne rozszerzenie uprawnień zarządu spółki w zakresie podnoszenia kapitału i emitowania innych tytułów do udziału w zysku, wprowadza dwa nowe typy spó-łek oraz całkiem nowe rozwiązania dotyczące łączenia, podziału i przekształcania spółek. Istotne zmiany dotyczą także spółek kapitałowych funkcjonujących w obrocie handlowym. Nie wszystkie obszary materii cywilnoprawnej dotyczącej spółek handlowych zamieszczono w uregulowaniach kodeksowych[2]. Ustawowa definicja umowy spółki handlowej przesądza essentiale negotii każdej umowy spółki, dokonując jednocześnie rozróżnienia pojęć „spółka handlowa” i „spółka cywilna”[3]. Kodeks spółek handlowych pozostawia wspólnikom spółek osobowych określenie przedmiotu i wartości wkładów[4]. Reguluje także w przepisach ogólnych spółkę w organizacji (art. 10-13 KSH), co powinno wpłynąć pozytywnie na proces tworzenia spółek kapitałowych. Praktyka zaowocuje przykładami, czy powstanie problem spółek w organizacji w procesie tworzenia osobowych spółek handlowych. Zagadnienie to okazać się może jedynie teoretycznym, z uwagi na znacznie krótszy i mniej skomplikowany proces tworzenia spółek osobowych. Kodeks spółek handlowych dopuszcza wszelkie konfiguracje, a mianowicie przekształcanie spółek osobowych w kapitałowe, kapitałowych w osobowe i kapitałowych w inne kapitałowe. Możliwe na gruncie nowego prawa będzie przekształcenie spółki cywilnej w spółkę z o.o. lub w akcyjną, bez konieczności jej likwidacji. Określone zostało w sposób wyraźny, iż dzień przekształcenia jest dniem wpisu do rejestru spółki przekształconej oraz że spółka przekształcona jest kontynuatorką spółki przekształcanej[5].
