Abstrakt

W wyroku NSA z 26.5.2000 r., I SA/Wr 2549/98, a także w wyrokach zapadłych tego samego dnia w sprawach analogicznych pod sygnaturami I SA/Wr 1624/99, 2521/99 i 2204/99, NSA wyraził szereg opinii o zasadniczym znaczeniu dla praktyki postępowania upadłościowego w kontekście teorii prawa podatkowego (ale też ogólniej - por. np. rozważania związane z rozstrzygnięciem przez NSA zagadnienia wstępnego, dotyczącego zakresu skargi na postanowienie ostateczne, wydane przez organ podatkowy w trybie art. 273 § 1 OrdPU). Sprawy wynikły ze skarg syndyka na postanowienia urzędu skarbowego, w których - zgodnie z przepisami OrdPU - wpłaty dokonywane z masy upadłości na pokrycie długów, powstałych w toku postępowania upadłościowego, urząd zaliczał „proporcjonalnie na poczet kwoty zaległości podatkowej oraz kwoty odsetek za zwłokę (...)” (art. 55 § 2 OrdPU). Dokonując wpłat syndyk wyraźnie przy tym przeznaczał je na poczet kwot głównych (podatków), w tym obok innych argumentów posługiwał się stosownym zarządzeniem sędziego komisarza co do takiego sposobu postępowania. Organy podatkowe natomiast w toku postępowania prezentowały pogląd, że brak jest podstaw prawnych do oceny, iż PrUp wyklucza stosowanie norm OrdPU, a te w sprawie odsetek od zaległości podatkowej są wyczerpujące. Można zauważyć, że jest to typowa niejasność w relacjach syndyków masy upadłości z organami podatkowymi.