Monitor Prawniczy
nr 5/2001
Dopuszczalność korzystania z cudzych nieruchomości
Autor jest doktorantem na WPiA UMCS w Lublinie.
Abstrakt
Uwagi wstępne.
Przeprowadzenie i doprowadzanie przewodów do nieruchomości pozbawionej dostępu do sieci przedsiębiorstwa nie jest możliwe bez oddziaływania na nieruchomość sąsiednią. Oddziaływanie za pomocą przewodów wodociągowych, elektrycznych lub ciepłowniczych stanowi tzw. immisję bezpośrednią, która, poza przypadkami wskazanymi w ustawie, jest niedopuszczalna1 . Jednocześnie Kodeks cywilny - poprzez art. 140 KC- wprowadza zakaz immisji bezpośredniej. Zgodnie z tym przepisem, w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą. Wykonywanie prawa własności podlega jednak pewnym ograniczeniom, których granice są wyznaczane przez ustawy i zasady współżycia społecznego. Natomiast sposób korzystania z prawa własności powinien być zgodny z jego społeczno--gospodarczym przeznaczeniem. Ponieważ immisja bezpośrednia przy pomocy przewodów przesyłowych obciąża nieruchomość sąsiednią i polega na tym, że właściciel nieruchomości władnącej korzysta w tym zakresie z nieruchomości obciążonej - za dopuszczalną formę immisji bezpośredniej należy uznać ustanowienie w tym zakresie służebności gruntowej.Służebność gruntowa
Możliwość ustanowienia służebności polegającej na przeprowadzeniu i doprowadzaniu przewodów energetycznych, wodociągowych i ciepłowniczych do nieruchomości pozbawionej dostępu do sieci przedsiębiorstwa - ukształtowała głównie praktyka orzecznicza Sądu Najwyższego, przy czym różnie oceniana w piśmiennictwie2 .
