Abstrakt
Uwagi wstępne
Jednym z uprawnień, jakie wynikają dla wspólnika z posiadania udziałów, jest prawo do partycypacji w zysku spółki, zwane prawem dywidendy. Konkretyzacją tego prawa jest roszczenie o wypłatę dywidendy, mające swoją podstawę w uchwale zgromadzenia wspólników.Zgodnie z art. 191 KSH wspólnicy mają prawo do dywidendy, gdy :
Zwyczajne zgromadzenie wspólników, o którym mowa powyżej, powinno odbyć się w terminie 6 miesięcy po upływie roku obrotowego, a przedmiotem jego obrad winno być m.in. rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy oraz powzięcie uchwały o podziale zysku albo o pokryciu strat (art. 231 § 2 pkt 2 KSH). Dopiero podjęcie stosownej uchwały przez zgromadzenie wspólników (tj. uchwały o przeznaczeniu zysku do podziału między wspólników) jest podstawą powstania konkretnego roszczenia osób uprawnionych o wypłatę dywidendy za dany rok obrotowy. A osobami tymi są, co do zasady, wspólnicy, którym udziały przysługiwały w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku. Jednakże umowa spółki może upoważnić zgromadzenie wspólników do określenia dnia, według którego ustala się listę wspólników uprawnionych do dywidendy za dany rok obrotowy. Dzień ten określany jest mianem dnia dywidendy. Dzień dywidendy nie może być wyznaczony później niż w terminie dwóch miesięcy licząc od dnia powzięcia uchwały o podziale zysku (art. 193 § 3 KSH). Zasadniczo więc dniem dywidendy jest dzień powzięcia uchwały o podziale zysku, chyba że dzień ten - zgodnie z uchwałą wspólników legitymujących się w tym zakresie uprawnieniem wynikającym z umowy spółki - zostanie wyznaczony w innym terminie w okresie 2 miesięcy od dnia powzięcia uchwały1 . Dzień dywidendy to - dla wspólników dzień powstania ich prawa materializującego się w roszczeniu o wypłatę dywidendy, a dla spółki - to dzień powstania zobowiązania do wypłaty dywidendy. Do dnia podjęcia uchwały o podziale zysku prawo do dywidendy ma charakter warunkowy, to jest istnieje, o ile uchwała taka zapadnie. Po podjęciu uchwały staje się prawem bezwarunkowym, kreującym konkretne uprawnienie dla wspólników o wypłatę, i równie konkretne zobowiązanie dla spółki do zapłaty na rzecz wspólników2 . Zauważyć jednak należy, że dzień dywidendy nie jest tożsamy z dniem jej faktycznej wypłaty.