Abstrakt

Doręczenie stronie skarżącej orzeczenia sądu II instancji

Kwestie doręczeń orzeczeń sądu II instancji reguluje przede wszystkim art. 387 § 3 KPC, w myśl którego doręczenie orzeczenia sądu II instancji wraz z uzasadnieniem nastąpi w zasadzie, gdy strona w terminie tygodniowym od ogłoszenia sentencji zażądała doręczenia tego orzeczenia. Bez znaczenia jest przy tym obowiązek uzasadniania z urzędu przez sąd II instancji wyroków i postanowień tego sądu kończących postępowanie w sprawie (art. 387 § 1 KPC). Obowiązek sporządzenia uzasadnienia orzeczenia z urzędu nie rozciąga się na obowiązek jego doręczenia. Jedynie w przypadku, gdy ogłoszenia orzeczenia nie było, sąd II instancji doręcza stronie orzeczenie wraz z uzasadnieniem w terminie tygodniowym od sporządzenia uzasadnienia (art. 387 § 3 zd. 3 KPC). Termin tygodniowy zakreślony w przepisie art. 387 § 3 zd. 3 KPC jest terminem do dokonania czynności przez organ procesowy i ma charakter instrukcyjny². Jego przekroczenie nie spowoduje żadnych negatywnych konsekwencji dla sądu, a tym bardziej dla strony, o ile chodzi o rozpoczęcie biegu terminu do wniesienia kasacji. Stronie działającej bez adwokata lub radcy prawnego, która na skutek pozbawienia wolności nie była obecna przy ogłoszeniu orzeczenia, sąd II instancji doręcza z urzędu jedynie odpis sentencji orzeczenia z pouczeniem o sposobie i terminie wniesienia kasacji. Osoba taka celem uzyskania możliwości wniesienia kasacji powinna w terminie tygodniowym od dnia doręczenia jej odpisu sentencji orzeczenia złożyć wniosek o doręczenie jej ponadto odpisu uzasadnienia tego orzeczenia (art. 387 § 3 zd. 2 w zw. z art. 327 § 2 KPC).

Przepis art. 387 § 3 KPC nie przewiduje doręczenia samej sentencji orzeczenia. Doręczenie zatem stronie samej sentencji orzeczenia bez jego uzasadnienia nie jest doręczeniem orzeczenia w rozumieniu art. 393⁴ § 1 KPC. Wobec tego, jeżeli strona zażądała jedynie doręczenia odpisu sentencji orzeczenia sądu II instancji i taki odpis został jej doręczony, miesięczny termin do wniesienia kasacji nie rozpocznie biegu³.

Wniosek strony o doręczenie jej orzeczenia sądu II instancji wraz z uzasadnieniem będzie skuteczny, jeżeli zostanie złożony w terminie tygodniowym przewidzianym w art. 387 § 3 KPC. Jest to termin ustawowy, do obliczenia którego stosuje się art. 112 KC w zw. z art. 165 § 1 KPC. Jego bieg rozpoczyna się z chwilą ogłoszenia sentencji orzeczenia sądu II instancji. Wskazuje na to zawarty w art. 387 § 3 KPC zwrot: „strona, która w terminie tygodniowym od ogłoszenia sentencji orzeczenia zażądała doręczenia”⁴. Jeżeli strona zgłosi to żądanie przed ogłoszeniem sentencji orzeczenia, będzie ono załatwione negatywnie przez odrzucenie zawierającego je wniosku. W takim bowiem przypadku strona składa wniosek o doręczenie orzeczenia z uzasadnieniem w momencie, gdy nie została ogłoszona przez sąd sentencja orzeczenia. Nie istnieje zatem jeszcze czynność sądowa, od której rozpoczyna się bieg terminu do złożenia wniosku. Ponadto, gdyby omawiany wniosek mógł być zgłoszony w toku procesu, w treści § 3 art. 387 KPC wystarczyłoby pominąć słowa „w terminie tygodniowym od ogłoszenia sentencji”⁵.

Skuteczne złożenie wniosku o doręczenie orzeczenia sądu II instancji wraz z uzasadnieniem może nastąpić tylko w tym sądzie, w którym wydano dane orzeczenie. Wniosek taki złożony w innym sądzie odniesie zamierzony przez stronę skutek jedynie w przypadku, gdy w otwartym jeszcze terminie do jego złożenia wpłynie on do sądu właściwego, tj. do sądu, który rozpoznawał apelację⁶.

Sąd II instancji odmówi doręczenia stronie orzeczenia wraz z uzasadnieniem również w przypadku, gdy wniosek w tym przedmiocie zostanie złożony po upływie tygodniowego terminu od ogłoszenia orzeczenia. Jeżeli sąd II instancji doręczy [...]