Abstrakt
Zgodnie z brzmieniem art. 1011 § 1 KP, w zakresie określonym w odrębnej umowie, pracownik nie może prowadzić działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy ani też świadczyć pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego taką działalność. Zakaz konkurencji obejmuje tylko tych pracowników, którzy zawarli z pracodawcą odrębną umowę w tym zakresie, powszechnie nazywaną umową o zakazie konkurencji.
Umowa odrębna
Przytoczony na wstępie przepis art. 1011 § 1 KP posługuje się w swej treści pojęciem „odrębna umowa”, w której strony stosunku pracy mogą określić zakaz podejmowania przez pracownika działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy. Na początek należałoby zatem rozważyć, jakie bezpośrednie znaczenie posiada wskazane pojęcie. Mianowicie, czy ustawodawca, posługując się w treści art. 1011 § 1 KP pojęciem „odrębna umowa”, miał na myśli odrębną od umowy o pracę umowę o zakazie konkurencji, czy chodzi wyłącznie o odrębne oświadczenie woli złożone przez strony stosunku pracy w zakresie ustanowienia zakazu, które może być ujęte w treści umowy o pracę.
W doktrynie prawa pracy w powyższym zakresie prezentowane są różne poglądy, przy czym większość autorów stanowczo stwierdza, iż samo oświadczenie woli stron stosunku pracy, złożone w przedmiocie ustanowienia zakazu konkurencji, stanowi właśnie tę odrębną umowę między stronami i nie ma praktycznego znaczenia, w jakim dokumencie, i w jakiej postaci formalnie oświadczenie to zostanie zapisane. Mianowicie, czy w treści umowy o pracę jako jedno z jej dodatkowych postanowień, czy w formie odrębnej umowy (odrębnego dokumentu). Autorzy prezentujący powyższy pogląd uważają, że w tym zakresie nie można brać pod uwagę językowej wykładni przepisu art. 1011 § 1 KP, ale należy korzystać z wykładni funkcjonalnej, bowiem ustawodawca, posługując się pojęciem „odrębna umowa”, przyjął jedynie, iż zakaz konkurencji ma być przedmiotem odrębnych uzgodnień zawartych między stronami, podjętych poza omówieniem innych warunków pracy i płacy pracownika1 .