Abstrakt
Uwagi wstępne
Do 1.1.2001 r. kluczową regulację w zakresie inwestycji zagranicznych w Polsce stanowiły przepisy ustawy z 14.6.1991 r. o spółkach z udziałem zagranicznym (t. jedn.: Dz.U. z 1997 r. Nr 26, poz.143 z późn. zm.; dalej SpZagrU). Natomiast od wskazanej wyżej daty wszystkie przepisy SpZagrU, z wyjątkiem art. 42 SpZagrU (przepis dotyczący utworzenia Państwowej Agencji Inwestycji Zagranicznych w Polsce) straciły moc na podstawie przepisu art. 99 pkt. 3 PrGosp. Oznacza to zatem derogację obowiązujących dotychczas przepisów, które normowały podstawowe kwestie dotyczące spółek tworzonych lub funkcjonujących z udziałem kapitału zagranicznego.Należy również podkreślić, że wskutek utraty mocy obowiązującej przepisów SpZagrU odpadają - zawarte dotychczas w art. 6 i nast. SpZagrU - szczególne rygory prawne związane z angażowaniem majątku państwowych osób prawnych do kapitałów lub na rzecz spółek z udziałem zagranicznym.
Uchylenie SpZagrU stanowi kolejny, w zasadzie ostatni, etap liberalizacji polskich przepisów w zakresie inwestycji zagranicznych, wynikający m.in. z zobowiązań dostosowawczych RP do wymogów prawnych Unii Europejskiej, określonych w Układzie Stowarzyszeniowym Polski ze Wspólnotami Europejskimi z 16.12.1991 r. (Dz.U. z 1994 r. Nr 11, poz. 38; dalej Układ).
W stanie prawnym ukształtowanym na dzień 1.1.2001 r. problematyka spółek z udziałem zagranicznym jest zatem regulowana przepisami PrGosp i KSH oraz przepisami niektórych ustaw szczególnych, regulujących kwestie udziału podmiotów zagranicznych w spółkach prowadzących działalności na pewnych specyficznych, poddanych wzmożonej ingerencji ze strony Państwa, obszarach aktywności gospodarczej (bankowość, ubezpieczenia, radiofonia i telewizja, gry losowe i zakłady wzajemne, prawo lotnicze).
Doniosłość prawna powyższych zmian ustawodawczych wymaga oceny pod kątem ich wpływu na sytuację prawną funkcjonujących obecnie spółek z udziałem zagranicznym oraz na zasady tworzenia takich spółek po 1.1.2001 r.