Monitor Prawniczy

nr 10/2001

Zakaz konkurencji wiążący pracownika po ustaniu stosunku pracy

Małgorzata Kasimowicz-Auer
Autorka jest doktorantką w Katedrze Prawa Pracy i Polityki Socjalnej WPiA UŚ.
Abstrakt

Zawarcie klauzuli konkurencyjnej

Zgodnie z brzmieniem art. 1013 KP, umowa o zakazie podejmowania działalności konkurencyjnej po ustaniu stosunku pracy, podobnie jak umowa obowiązująca w trakcie trwania umowy o pracę, powinna być pod rygorem nieważności zawarta w formie pisemnej. Przy czym wystarczy zachowanie zwykłej formy pisemnej.

Zawarcie z pracownikiem klauzuli konkurencyjnej może mieć miejsce zarówno w czasie nawiązania stosunku pracy, jak również później w trakcie jego trwania, bowiem przepisy KP nie ograniczają możliwości zawarcia umowy do określonego terminu.

Jeżeli pracodawca nie zawarł z pracownikiem umowy o zakazie konkurencji, wiążącego pracownika po ustaniu stosunku pracy, bądź przynajmniej umowy przedwstępnej w tym przedmiocie podczas zawierania umowy o pracę - nie może on w późniejszym czasie zmusić pracownika do zawarcia takiej umowy ani ustanowić zakazu jednostronną czynnością prawną, ponieważ nie ma w tym zakresie odpowiednich instrumentów prawnych. Interesy pracodawcy będą jednak chronione mocą ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (dalej ZNKU), z których to regulacji pracodawca będzie mógł skorzystać.

W sytuacji, gdy pracownik odmówi pracodawcy zawarcia klauzuli konkurencyjnej, wówczas pracodawca może wypowiedzieć takiemu pracownikowi warunki pracy i przenieść go na inne stanowisko w trybie art. 42 KP bądź definitywnie wypowiedzieć takiemu pracownikowi umowę o pracę, jeżeli zmiana stanowiska nie będzie możliwa, a dalsze zatrudnianie pracownika bez zawarcia umowy będzie zagrażało interesom pracodawcy.

W doktrynie prawa pracy większość autorów dość jednoznacznie opowiedziała się za poglądem, iż klauzula konkurencyjna nie może być zawarta już po rozwiązaniu stosunku pracy między stronami [2]. Odmienne stanowisko zajęła natomiast K. Roszewska. Zdaniem tejże autorki umowa taka będzie ważna, jeśli pracownik wyrazi zgodę na jej zawarcie z byłym pracodawcą, oraz jeśli będzie spełniać wymagania ustawy. Po spełnieniu wskazanych warunków umowa zawierająca klauzulę konkurencyjną będzie uznana za skuteczną[3].