Abstrakt
Podmiot podatku
Zgodnie z art. 4 CzCywU podmiotem zobowiązanym do zapłacenia podatku są strony czynności cywilnoprawnych, a w przypadku istniejącej spółki mającej osobowość prawną - ta spółka.CzCywU - podobnie jak OpłSkU - wprowadza zasadę solidarnej odpowiedzialności. Zgodnie z art. 5 obowiązek zapłaty podatku ciąży solidarnie na osobach fizycznych, osobach prawnych i jednostkach organizacyjnych niemających osobowości prawnej będących stronami czynności cywilnoprawnej. Zasada solidarnej odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe oparta jest na konstrukcji solidarności uregulowanej w art. 366 KC. Tak więc wzajemne rozliczenia pomiędzy stronami czynności uregulowane są w KC, a ewentualne ich dochodzenie odbywa się przed sądem powszechnym.
Przedmiot podatku
CzCywU zawiera katalog 15 czynności cywilnoprawnych objętych opłatą, nie zawierając jednocześnie własnych definicji określających te czynności; tak więc przy dokonywaniu kwalifikacji określonej czynności pod katem podatkowym należy oprzeć się na odpowiednich przepisach KC.W porównaniu z OpłSkU podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie są objęte umowy najmu i dzierżawy oraz umowy komisu. Nigdy więc w stosunku do tych umów nie powstanie obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych. Jeżeli będą one zawierane w warunkach określonych w ustawie o VAT (np. częstotliwość lub jej zamiar), zostaną objęte tą regulacją.
Przedmiot CzCywU obejmuje wyłącznie czynności cywilnoprawne uregulowane w KC. Regulacje te nie obejmują jednak wszystkich umów występujących w działalności gospodarczej (umów nienazwanych lub o charakterze mieszanym). Podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie są objęte żadne czynności spoza katalogu ustawowego, np. leasing lub factoring.
Przedmiotem podatku są także zmiany umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania oraz orzeczenia sądów i ugody - jeżeli wywołują takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne objęte podatkiem.