Monitor Prawniczy

nr 6/2000

Powoływanie i odwoływanie członków organu spółki z o.o. przez wspólnika albo osobę trzecią

Marcin Kłoda
Autor jest aplikantem adwokackim.
Abstrakt

Prawo właściwe

W polskim Prawie prywatnym międzynarodowym brak jest przepisu wyraźnie wskazującego prawo właściwe dla stosunków organizacyjnych osoby prawnej. Wedle art. 9 § 2 ustawy z 12.11.1965 r. - Prawo prywatne międzynarodowe1 , zdolność osoby prawnej podlega prawu państwa, w którym osoba ta ma swą siedzibę. Przepis ten reguluje materię zbliżoną do stosunków organizacyjnych spółki. W drodze analogii należy go więc stosować do struktury organizacyjnej osoby prawnej, w tym do zasad powoływania i odwoływania jej organów oraz stosunków między spółką a jej wspólnikami2 .

Z powyższego wynika, iż ukształtowanie i wykonanie omawianego prawa podlega, jeżeli chodzi o członków organów spółki z siedzibą w Polsce, prawu polskiemu. W szczególności dotyczy to treści takiego prawa, treści oświadczenia o jego wykonaniu, wady oświadczenia woli dotykającego taką czynność. Odrębnie należy jednak traktować kwestię formy dokonania tej czynności i zdolności osoby, która jej dokonuje (art. 12 i art. 9 PrPrywM).

Ukształtowanie prawa do powoływania

Sformułowanie art. 195 § 3 i art. 208 § 2 KH pozwala na prawie nieograniczoną dowolność w zakresie kształtowania przez umowę spółki prawa do powoływania członków organów spółki. W szczególności prawo to może zostać przyznane wspólnikowi albo osobie trzeciej3 . Prawo przyznane wspólnikowi albo osobie trzeciej może dotyczyć powoływania wszystkich albo niektórych członków danego organu. Prawo to może zostać w szczególności zastrzeżone na wypadek nieobsadzenia danego organu w innym trybie, na przykład przez zgromadzenie wspólników, albo zostać uzależnione od innego warunku. Umowa spółki może też stanowić, iż prawo to wygaśnie po upływie określonego w niej terminu albo w razie ziszczenia się określonego w niej warunku.