Abstrakt

Sądownictwo polubowne stanowi coraz powszechniejszy sposób rozwiązywania sporów w obrocie gospodarczym. Jednym z najbardziej kontrowersyjnych zagadnień związanych z sądownictwem polubownym, zarówno w niemieckiej, jak i w polskiej nauce prawa, jest kwestia charakteru prawnego umowy arbitrażowej. Rozstrzygnięcie toczonej na ten temat od lat międzywojennych dyskusji ma istotne znaczenie praktyczne, od jego wyniku zależy bowiem dopuszczalność zastosowania do tej umowy ogólnych przepisów prawa cywilnego oraz prawa prywatnego międzynarodowego, które dotyczą umów. Poparciem przeważającej części przedstawicieli nauki prawa polskiego i niemieckiego cieszy się obecnie teoria procesowej natury umowy arbitrażowej, mimo że, jak się wydaje, nie znajduje ona uzasadnienia w odnoszących się do omawianej czynności prawnej przepisach Kodeksu postępowania cywilnego oraz Zivilprozessordnung (ZPO). Poniższa krótka analiza przepisów o postępowaniu polubownym obu systemów prawnych ma na celu przedstawienie argumentów przemawiających za koncepcją materialno--prawnego charakteru umowy arbitrażowej.