Monitor Prawniczy

nr 1/2000

Prawo do nazwy (firmy) i jego ochrona

Robert Stefanicki
Autor jest doktorantem w Instytucie Prawa Cywilnego na WPiA Uniwersytetu Wrocławskiego.
Abstrakt

Oznaczenie przedsiębiorcy nie jest tylko jednym ze środków indywidualizujących i wyróżniających, ale jak się przyjmuje w doktrynie i orzecznictwie, środkiem dominującym, identyfikującym przedsiębiorstwo i prowadzący je podmiot bez konieczności odwoływania się do innych wyznaczników, symboli, nośników. Nazwa - jest odpowiednikiem nazwiska osoby fizycznej i uzupełnia katalog dóbr osobistych przykładowo wymienionych w art. 23 KC1 . Nazwa identyfikująca podmiot pozbawia jego rynkowe działanie cech anonimowości. Jest to podstawowy warunek zaistnienia przedsiębiorcy w obrocie gospodarczym, współdecydujący o jego rynkowym sukcesie.Spis treści:

Firma a nazwa

W dosłownym tłumaczeniu z języka włoskiego słowo „firma” oznacza podpis, a w swym łacińskim rodowodzie została ujęta jako znamię trwałości, stabilności2 . Firma jako nazwa jest „specyficzną” instytucją prawną, gdyż różni ją od oznaczeń innych podmiotów to, że w rozumieniu przepisów Kodeksu handlowego wymienionym określeniem mogą posługiwać się wyłącznie spółki prawa handlowego wskazane przez normodawcę i spełniające wymogi prawa firmowego, o którym niżej. Nazwa jest oznaczeniem identyfikującym wszystkie podmioty i prowadzoną przez nie działalność3 , a więc także spółki handlowe. W języku potocznym, ale również w publikacjach prawniczych i orzecznictwie powoływany jest termin „nazwa handlowa”. Zgodnie z przepisami Konwencji paryskiej o ochronie własności przemysłowej4 , nazwa handlowa jest pojęciem zbiorczym i obejmuje wszystkie możliwe oznaczenia używane przez przedsiębiorstwo. Najszerzej w naszych przepisach ujmuje „oznaczenie” art. 5 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z 16.4.1993 r. (dalej ZNKU) obejmując niniejszym zakresem: firmę, nazwę, godło, skrót literowy lub inne charakterystyczne symbole. De lege lata brak jest w prawie polskim zbiorczego określenia na oznaczenie wszystkich przedsiębiorców (przedsiębiorstw) oraz brak jest odpowiednich, generalnych zasad obierania nazw innych podmiotów gospodarczych niż spółki prawa handlowego. Stan taki trudno uznać za zadowalający.