Monitor Prawniczy

nr 3/1999

Instytucja wypowiedzenia zmieniającego w świetle orzecznictwa SN

Wiktor Cajsel
Autor jest aplikantem radcowskim w OIRP w Toruniu.
Abstrakt

Wypowiedzenie warunków pracy i płacy (tzw. wypowiedzenie zmieniające) jest czynnością prawną, mającą na celu doprowadzenie do zmiany treści stosunku pracy łączącego pracodawcę z pracownikiem. W instytucji tej ustawodawca położył główny nacisk na umożliwieniu pracodawcy dokonania pewnej korekty, modyfikacji treści stosunku prawnego łączącego go z pracownikiem. Autor oprócz prawnej charakterystyki wypowiedzenia zmieniającego omawia przede wszystkim orzecznictwo Sądu Najwyższego.

Na wstępie należy zauważyć, że ustawodawca postanowił ukształtować instytucję wypowiedzenia warunków pracy i płacy w treści art. 42 i 43 KP. Podstawowa regulacja znajduje się w art. 42, natomiast art. 43 dotyczy wyjątkowej sytuacji wypowiadania warunków pracy i płacy pracownikom, których obejmuje generalny ustawowy zakaz wypowiadania umów o pracę z art. 39 KP. W dalszej części tego opracowania skoncentrujemy się jednak na generalnym w swej treści przepisie art. 42 KP. Warty zasygnalizowania w tym miejscu jest fakt, iż oprócz jednostronnej w swym charakterze instytucji wypowiedzenia zmieniającego, możliwą do zastosowania jest również konstrukcja porozumienia stron stosunku pracy w kwestii powyższych zmian.

Godnym przytoczenia w tym miejscu jest stanowisko SN wyrażone w wyroku z 24.10.1979 r.1: “Przewidziane przepisem art. 42 § 1 KP tzw. wypowiedzenie zmieniające jest uprawnieniem pracodawcy. Ocena takiego wypowiedzenia wymaga uwzględnienia nie tylko słusznego interesu pracownika, ale również interesów pracodawcy widzianych w aspekcie realizowanych przez niego zadań”. Przytoczona powyżej teza, wyrażająca niewątpliwie słuszną zasadę respektowania słusznych interesów wszystkich stron stosunku pracy, stanowić powinna punkt odniesienia w dalszych rozważaniach.