Abstrakt

Artykuł jest kontynuacją cyklu całościowo omawiającego obowiązujące przepisy z zakresu spraw mieszkaniowych. Po ustawie o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych, ustawie o własności lokali i Prawie spółdzielczym, autor zajął się problematyką gospodarki nieruchomościami oraz przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności.

1. Uwagi wstępne

Do 1990 r. gospodarka nieruchomościami publicznymi była realizowana przez terenowe organy administracji państwowej (toap). Od 28.5.1990 r. w związku z utworzeniem gmin - znaczna część gruntów państwowych na terenie ich działalności przekształciła się w mienie komunalne. Stało się to z mocy prawa na podstawie art. 5 ustawy z 10.5.1990 r. - przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym (Dz.U. Nr 32, poz. 191 ze zm.). Wymagana jest jednak decyzja wojewody stwierdzająca to nabycie w stosunku do określonej nieruchomości czy mienia ruchomego. Decyzje wojewody podlegają zaskarżeniu do Krajowej Komisji Uwłaszczeniowej, a te z kolei mogą stać się przedmiotem skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Nie przekazane takimi decyzjami grunty i budowle stanowią nadal własność Skarbu Państwa lub innych państwowych podmiotów prawa, takich jak przedsiębiorstwa państwowe, spółki stanowiące własność Skarbu Państwa i in. Zasady gospodarowania nieruchomościami zarówno państwowymi, jak i komunalnymi określała dotąd ustawa z 29.4.1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (tekst jedn. Dz.U. z 1991 r. Nr 30, poz. 127 ze zm.). Ustawa ta przestała obowiązywać 31.12.1997 r. i została zastąpiona przez ustawę z 21.8.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. Nr 115, poz. 741) - zwaną dalej ustawą.

Warto też dodać, że szczególne znaczenie miała też ustawa z 29.9.1990 r. o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz.U. z 1990 r. Nr 79, poz. 464 ze zm.). Ustawa ta weszła w życie 5.12.1990 r. wprowadzając uwłaszczenie państwowych osób prawnych, a następnie, drogą kolejnych nowelizacji, również spółdzielni i innych osób prawnych (jak FWP).