Abstrakt

Uchwalona 22.5.1997 r. ustawa o zmianie ustawy - Prawo o adwokaturze, ustawy o radcach prawnych i niektórych innych ustaw, zakończyła pierwszy etap długiego procesu zmierzającego do unifikacji zawodów adwokata i radcy prawnego. Zgodnie z zapowiedzią z MoP Nr 7/1997, przedstawiamy poniżej omówienie zmian wprowadzonych do ustawy regulującej statut korporacji radców prawnych. Zadanie to podjęte zostało przez przedstawiciela tego samorządu zawodowego.

I. Powstanie zawodu radcy prawnego

Zawód radcy prawnego powołany został Uchwałą Nr 533 Rady Ministrów z 13.12.1961 r. w sprawie wykonywania obsługi prawnej w przedsiębiorstwach państwowych, zjednoczeniach i bankach przemysłowych (M.P. Nr 96, poz. 406). Na podstawie kolejnych uchwał Rady Ministrów z 2.6.1954 r. Nr 294 oraz z 2.11.1957 r. Nr 423 wprowadzono stanowisko radcy prawnego do prezydium wojewódzkiej i powiatowej rady narodowej. W istocie zawód radcy prawnego powstał 1.1.1962 r. w drodze wydzielenia go z adwokatury, której “odebrano” prawo świadczenia usług na rzecz “sektora uspołecznionego”. W początkowym okresie to właśnie adwokaci stanowili trzon powołanego zawodu radców prawnych. Nie ulega wątpliwości, że u podstaw powołania tej obsługi prawnej stał wzór radziecki. Różnica miedzy zawodami sprowadzała się do zakresu działania i formy wykonywania zawodu, a ograniczenia przedmiotowe dotyczyły obu zawodów. Radcowie prawni w ramach stosunku pracy lub umowy zlecenia pełnili obsługę prawną państwowych i spółdzielczych jednostek organizacyjnych oraz organizacji społecznych i spółek z udziałem kapitału państwowego, spółdzielczego lub organizacji społecznych. Natomiast adwokaci powołani głównie do świadczenia pomocy prawnej osobom fizycznym, zostali dopuszczeni do wykonywania zawodu w obsłudze prawnej, ale z wyraźnym zastrzeżeniem, że chodzi o doraźną obsługę prawną, wykonywaną na podstawie umowy zlecenia¹.