Abstrakt
W MoP Nr 5/1997 i Nr 6/1997 przedstawione zostały publikacje dotyczące możliwości wykluczenia wspólnika w spółce cywilnej i cichej. Niniejszy artykuł stanowi kontynuację cyklu poświęconego tej problematyce. Autor omawia w nim istniejące, w świetle obowiązujących przepisów, sposoby wykluczenia wspólnika w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.
I. Wstęp
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością regulowana w art. 158-306 Kodeksu handlowego1 jest powszechnie zaliczana do spółek kapitałowych2. Jednakowoż występują również elementy charakterystyczne dla spółek osobowych, które podkreślają osobisty charakter zobowiązania łączącego wspólników decydujących się na realizację wybranego zamierzenia (celu) gospodarczego. Swoboda wyboru celu doznaje ograniczeń poprzez brzmienie art. 158 KH odwołującego się do norm iuris cogentis. Należy również pamiętać o zgodności tegoż celu z zasadami współżycia społecznego, czego składnikiem niezbędnym dla stosunków handlowych są zwyczaje (praktyka) obrotu gospodarczego. Ze względu na różnorodność dopuszczalnej przez przepisy prawa działalności gospodarczej znaczenie podstawowe dla wspólników będzie miała właściwa regulacja w umowie spółki z zakresu ich uprawnień i obowiązków3. Charakter dyscyplinujący i przesądzający zarazem o zachowaniu przez spółkę określonych cech osobowych jest instytucja wyłączenia wspólnika. Ustawodawca - odmiennie niż w przypadkach pozostałych spółek - wyodrębnił rozdział VII w dziale XI Kodeksu handlowego, poświęcając go jedynie przesłankom oraz procedurze pozbawienia wspólnika jego praw4.