Abstrakt

Przepisy nie przyznają wyraźnie ochrony bohaterowi stworzonemu przez autora. Postać fikcyjna to jednak wytwór wyobraźni, który żyje podobnie jak istota ludzka, nosi jakieś imię, ma swój wizerunek, charakter, uczucia, życie prywatne, honor¹. Te aspekty fikcyjnej postaci mogą stanowić podstawę przyznania jej ochrony prawnoautorskiej. Problem ten interesująco przedstawia się również w świetle orzecznictwa europejskiego i amerykańskiego.

I. Rodzaje i znaczenie postaci fikcyjnych dla świata autorskiego

1. Istnieją różne rodzaje postaci: bohater, stworzony i opisany przez autora w dziele literackim (Sherlock Holmes lub hrabia Monte Christo), albo postać w twórczości plastycznej występująca w kreskówkach czy komiksach, (postacie stworzone przez Walta Disneya lub francuski Asterix), a także bohater utworu audiowizualnego. W tym ostatnim wypadku istnieje przeważnie jakiś pierwowzór literacki lub komiksowy (Tarzan, Superman, Dick Tracy). Pomysł, na którym oparta jest postać fikcyjna zgodnie z ogólną regułą nie podlega ochronie prawa autorskiego², co oznacza, iż twórca Jamesa Bonda nie mógłby skutecznie przeciwstawić się stworzeniu przez innego autora innej postaci super-szpiega, zaś twórca Batmana - stworzeniu bohatera obdarzonego nieludzkimi cechami.