Abstrakt
Po wejściu w życie nowego Kodeksu karnego praktyka stanie w obliczu takich sytuacji, gdy sprawcy, już pod rządem nowego Kodeksu, odpowiadać będą za czyny popełnione w okresie, gdy jeszcze obowiązywał stary Kodeks z 1969 r. Poniżej autor przedstawia krótki przegląd zasadniczych kwestii, mających praktyczne znaczenie w zakresie stosowania przepisu międzyczasowego.
I. Uwagi wstępne
Prawnokarne konsekwencje zmiany ustawy karnej w okresie między popełnieniem czynu a orzekaniem reguluje art. 4 § 1 nowego Kodeksu.
Jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli jest względniejsza dla sprawcy. |
Przepis ten, określany jako tzw. przepis międzyczasowy, ma identyczną treść jak odpowiadający mu art. 2 § 1 Kodeksu karnego z 1969 r. Zachowuje wobec tego pełną aktualność dorobek doktryny i orzecznictwa, powstały na gruncie art. 2 § 1 starego Kodeksu.
Należy jednak przewidywać, że praktyczne trudności, jakie wystąpią na tle stosowania przepisów międzyczasowych, będą zapewne o wiele poważniejsze w porównaniu z dotychczasowymi doświadczeniami. Nowy Kodeks wprowadza bowiem bardzo wiele zmian, niektóre o fundamentalnym znaczeniu, dotyczące całych instytucji prawnokarnych. Prawo karne wkracza w obszar dotychczas nie objęty penalizacją, np. w zakresie tzw. przestępstw komputerowych, z innego obszaru ustępuje, np. w zakresie przepisów antyspekulacyjnych. Polem istotnych zmian są określone na nowo granice wymiaru kary za poszczególne przestępstwa, z reguły łagodniejsze w porównaniu z poprzednim stanem prawnym, ale w wielu przypadkach również surowsze.