Monitor Prawniczy

nr 1/1997

Procedura kierowania i rozpatrywania skarg przez Europejską Komisję Praw Człowieka

Ryszard Zakrzewski
Ludwik Wojczewski
Autorzy są pracownikami Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie.
Abstrakt

Przystąpienie Polski do Rady Europy w 1991 r. oraz ratyfikacja Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności w 1993 r. były wyrazem demokratyzacji w naszym kraju. Z faktem członkostwa w Radzie Europy związane jest istotne uprawnienie przysługujące osobom podlegającym jurysdykcji państw należących do tej organizacji, a polegające na możliwości odwoływania się do Europejskiej Komisji Praw Człowieka i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w przypadku naruszenia ich praw i wolności. Przedstawiony poniżej tekst stanowi szczegółowy opis procedury i warunków, jakie obowiązują w przypadku korzystania z tej drogi dochodzenia swych praw.

I. Uwagi wprowadzające

1. Kongres Europejski, odbywający się w Hadze w 1948 r. uchwalił odezwę wzywającą do zjednoczenia Europy, w której "... przywrócony będzie swobodny przepływ ludzi, towarów i idei" oraz do opracowania Karty Praw Człowieka "... gwarantującej wolność myśli, zrzeszania się i wyrażania opinii". Myśli te urzeczywistnia powstała w 1949 r. Rada Europy, która jako jedyna organizacja stwarza państwom "starego kontynentu" możliwości ścisłej współpracy w kilku dziedzinach: społecznej, politycznej, gospodarczej, a także w dziedzinie ochrony praw człowieka.

Polska przez wiele lat pozostawała poza sferą działań Rady Europy; została bowiem przyjęta do tej organizacji dopiero w 1991 r. Od tego też czasu zainteresowanie działalnością struktur Rady Europy wyraźnie wzrosło; w szczególności zainteresowanie działalnością tego gremium w dziedzinie praw człowieka.

2. Pierwsze podpisy pod Statutem Rady Europy zostały złożone już 5.5.1949 r. w Londynie1. Sygnatariuszami Rady były rządy: Belgii, Danii, Francji, Irlandii, Holandii, Luksemburga, Norwegii, Szwecji, Wielkiej Brytanii i Włoch. Obecnie do tej organizacji należy 39 krajów, w tym Polska, która została przyjęta do niej 25.11.1991 r.

Na siedzibę Rady Europy wybrano Strasburg, a jej organami są:

  • Komitet Ministrów,
  • Zgromadzenie Parlamentarne,
  • Kongres Władz Lokalnych i Regionalnych.

3. Komitet Ministrów Rady Europy jest ciałem politycznym i tworzą go ministrowie spraw zagranicznych państw członkowskich bądź ich upoważnieni zastępcy.