W dniu 15.4.2023 r. weszły w życie przepisy nowelizujące Kodeks postępowania cywilnego w zakresie zasad publikacji zasądzonych przez sąd przeprosin w sprawach o naruszenia dóbr osobistych (ustawa z 9.3.2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2023 r. poz. 614).
Nowelizacja ta zasadniczo zmienia konsekwencje przegrania procesów o naruszenie dóbr osobistych, zwłaszcza w przypadku publikacji przeprosin w mediach. Zgodnie z nowo dodanym do art. 1050 paragrafem 4: „Jeżeli w sprawach o naruszenie dóbr osobistych dłużnik nie składa oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie, pomimo wyznaczenia terminu do jego złożenia i zagrożenia mu grzywną, sąd wymierzy dłużnikowi grzywnę do piętnastu tysięcy złotych i nakaże zamieszczenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym na koszt dłużnika ogłoszenia odpowiadającego treści wymaganego oświadczenia i we właściwej dla niego formie. Przepisów art. 1052 i art. 1053 nie stosuje się. Zamieszczenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym ogłoszenia, o którym mowa w zdaniu pierwszym, skutkuje – w objętym ogłoszeniem zakresie – wygaśnięciem roszczenia stwierdzonego tytułem wykonawczym”.
Dotychczas doktryna i orzecznictwo traktowały czynność polegającą na złożeniu przez dłużnika oświadczenia odpowiedniej treści w formie ogłoszenia jako czynność zastępowalną, podlegającą egzekucji na podstawie art. 1049 KPC. Wykładnia ta ma swoje źródło w uchwale SN z 28.6.2006 r., III CZP 23/06. Jak wynika z uzasadnienia do nowelizacji, celem wprowadzenia przepisu było usunięcie skutków wskazanej uchwały.
W przypadku niestosowania się dłużnika do obowiązku wynikającego z wyroku sądu, oprócz możliwości publikacji przeprosin w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, nowością jest również brak możliwości wymierzenia grzywny dłużnikowi powyżej 15 000 zł oraz brak możliwości zamiany grzywny na areszt.
Link do nowelizacji: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20230000614/O/D20230614.pdf
