Abstrakt

Osoby niepełnosprawne bądź ‒ według nowszej terminologii ‒ osoby z niepełnosprawnością/niepełnosprawnościami, bądź nawet szerzej: osoby ze szczególnymi potrzebami, dzięki rozwojowi techniki, zmianom w mentalności ludzkiej, przełamywaniu własnych lęków i coraz większej świadomości swoich możliwości uzyskują silniejszą pozycję zawodową i społeczną. Coraz więcej zawodów i profesji jest dostępnych dla osób z różnymi niepełnosprawnościami. Również coraz więcej form rozrywki i edukacji dostosowuje się do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Nie oznacza to jednak, że bariery zniknęły, a ludzkość ma przed sobą jeszcze daleką drogę do stworzenia świata w pełni dostępnego do życia i rozwoju dla osób niepełnosprawnych. W Polsce jest jeszcze dużo do poprawy w wielu sferach. Niniejszy artykuł ma na celu przybliżyć problematykę osób z niepełnosprawnościami w Prawie zamówień publicznych, tj. regulacji dotyczącej procedury wyłaniania wykonawców usług, dostaw lub robót budowlanych świadczonych na rzecz podmiotów publicznych, czyli organów władzy publicznej i podmiotów wykorzystujących środki publiczne. W nowym Prawie zamówień publicznych widać mocno wpływ regulacji międzynarodowych i europejskich, wymagających zapewniania dostępności dla osób z niepełnosprawnościami, obiektów i usług wykonywanych na rzecz zamawiających. Niniejszy artykuł jest podzielony na trzy części. W części pierwszej zostanie omówiona legalna definicja osoby niepełnosprawnej, uregulowana w ustawie z 29.8.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych w odniesieniu do przepisów rangi konstytucyjnej i prawa międzynarodowego. W drugiej części mowa będzie o nowych regulacjach poświęconych zapewnianiu dostępności przestrzeni publicznej i wirtualnej osobom z niepełnosprawnościami, nazywanym również osobami ze szczególnymi potrzebami, do których nowe Prawo zamówień publicznych powinno się odnosić, gdyż wprawdzie samo operuje pojęciem dostępności zaczerpniętym z aktów prawa międzynarodowego i europejskiego, lecz nie ma żadnego odniesienia formalnego do tych ustaw. Wreszcie w trzeciej części zostaną scharakteryzowane postanowienia samego PrZamPubl, które statuują pozycję osób z niepełnosprawnościami, w dwóch aspektach: po pierwsze w zakresie zapewniania dostępności zarówno architektonicznej, jak i komunikacyjnej oraz wirtualnej, a po drugie w zakresie stosowania tzw. klauzul społecznych przewidzianych dla podmiotów zatrudniających osoby z niepełnosprawnościami (spółdzielnie socjalne, zakłady aktywizacji zawodowej itp.) w celu wzmocnienia ich pozycji rynkowej i zapewnienia skuteczniejszej rehabilitacji/reintegracji osób z niepełnosprawnościami poprzez pracę i możliwość rozwoju tych osób.