Prawo Zamówień Publicznych

nr 4/2015

Konstrukcja umowy o prace projektowe w zamówieniach publicznych

Jacek Lachner
jest doktorem nauk prawnych, adwokatem, adiunktem w Katedrze Prawa Cywilnego i Gospodarczego na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie
Michał Łuc
jest adwokatem, wykładowcą w Katedrze Prawa Administracyjnego i Zamówień Publicznych na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie
Abstrakt

 Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego z założenia ma doprowadzić do zawarcia pomiędzy zamawiającym a wybranym zgodnie z ustawą wykonawcą umowy tworzącej określony stosunek zobowiązaniowy, na podstawie którego każda ze stron będzie zobowiązana do spełnienia na rzecz drugiej określonego świadczenia. Problematyka samego postępowania, które w swojej istocie stanowi ograniczenie zasady swobody umów1, objęta została przeważającą częścią ustawy – Prawo zamówień publicznych2. Ustawodawca nie zdecydował się jednak uregulować w niej sytuacji prawnej stron stosunków zobowiązaniowych powstałych w wyniku przeprowadzenia postępowania. Zagadnienia kontraktowe są bowiem przedmiotem prawa zobowiązań, natomiast zamówienia publiczne nie wymagają swoistej regulacji konkretnych umów, a jedynie określonych reguł, które będą odnosiły się generalnie do stron zamówienia publicznego. Mając jednak na uwadze okoliczność, iż celem prawa zamówień publicznych jest nie tylko udzielenie zamówienia w sposób zgodny z ustawą, zapewniający ochronę konkurencji, ale także i zapewnienie, by środki publiczne zostały jak najlepiej wykorzystane (a co sprowadza się do tego, by zamówienie zostało we właściwy sposób wykonane), konieczne staje się omówienie jednej z podstawowych umów, a to umowy o prace projektowe.126  W związku z powyższym rozważenia wymaga, czy stosunek zobowiązaniowy łączący projektanta z zamawiającym powstaje na podstawie stypizowanej w prawie powszechnym umowy, czy też na podstawie umowy nienazwanej3. Odpowiedź wskazująca, iż stosunek taki powstaje w wyniku zawarcia jednej z opisanych w ustawie umów (typu idealnego) rodzi bowiem konieczność rozważenia – dla oceny sytuacji prawnej stron – przepisów normujących dany typ umowy4.  W pierwszej zatem kolejności należy zastanowić się nad podstawą przyporządkowania stosunku zobowiązaniowego pod dany typ umowy. Uznaje się, że w celu dokonania właściwego przyporządkowania należy przede wszystkim rozważyć ustawową definicję danego typu umowy, tj. opisany przez ustawodawcę stosunek zobowiązaniowy powstający w wyniku zawarcia takiej umowy5. Dokładniej rzecz ujmując – należy dokonać oceny „postanowień wstępnych (definicyjnych) obejmujących konstytutywne cechy umowy nazwanej” poddanych odpowiednim zabiegom interpretacyjnym, celem wyodrębnienia „obowiązku głównego determinującego charakter prawny umowy”6. Regułę tę należałoby uzupełnić o włączenie w zakres rozważań także obowiązków głównych stosunków zobowiązaniowych wynikających z takich umów nienazwanych, które zostały wykształcone w obrocie w sposób uprawniający do mówienia o istnieniu w ich przypadku „ram...