Prawo Zamówień Publicznych

nr 1/2014

Spełnianie warunków udziału w postępowaniu przez wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie

Krzysztof Horubski
jest doktorem, adiunktem w Zakładzie Publicznego Prawa Gospodarczego na Wydziale Prawa Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego
Tadeusz Kocowski
jest doktorem habilitowanym, profesorem nadzwyczajnym Uniwersytetu Wrocławskiego w Zakładzie Publicznego Prawa Gospodarczego na Wydziale Prawa Administracji i Ekonomii
Abstrakt

Zagadnienie spełniania warunków udziału w postępowaniu przez wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie budzi szereg wątpliwości w praktyce udzielania i ubiegania się o zamówienia publiczne, których źródła należy dopatrywać się w braku skonkretyzowanej regulacji tego zagadnienia zarówno w przepisach prawa polskiego, jak i w dyrektywach unijnego prawa zamówień publicznych. Stosowne przepisy dyrektywy 2004/18/WE wprawdzie wskazują na możliwość przedstawiania przez grupę wykonawców zdolności członków tej grupy lub innych podmiotów (spoza grupy) w zakresie sytuacji ekonomicznej i finansowej oraz kwalifikacji technicznych i zawodowych, lecz nie określają konkretnych reguł takiego przedstawiania zdolności, wskazując jedynie, że może to mieć miejsce -- w stosownych sytuacjach, w przypadku konkretnego zamówienia oraz przy założeniu możliwości udowodnienia instytucji zamawiającej dysponowania niezbędnymi zasobami (zob. art. 47 ust. 2-3 oraz 48 ust. 4-5). Reguły takie nie wynikają także z przepisów ustawy z 29.1.2004 r. -- Prawo zamówień publicznych. Art. 23 ust. 3 ZamPublU operuje w tym względzie jedynie nakazem odpowiedniego stosowania wobec wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie przepisów o wykonawcy. Unormowanie to, ze względu na swą lakoniczność i odsyłający charakter, rodzi konieczność formułowania w doktrynie oraz w orzecznictwie zasad, a także szczegółowych reguł pozwalających odnosić przepisy zredagowane dla wykonawcy pojedynczego do sytuacji grupy wykonawców, a nawet rodzi konieczność rozstrzygania zagadnień związanych ze wspólnym ubieganiem się o zamówienie tylko na podstawie ustawowych zasad ogólnych (art. 7-10 ZamPublU). Konieczność ustalania w tym zakresie zasad oraz szczegółowych reguł uzupełniających ramową jedynie regulację ustawową wynika z faktu, że odpowiednie stosowanie przepisów oznacza ich stosowanie w zgodzie z literalnym brzmieniem (wprost), z modyfikacjami lub nawet ich niestosowanie ze względu na specyfikę wspólnego ubiegania się o zamówienie. Inaczej mówiąc treść art. 23 ust. 3 ZamPublU wskazuje na to, że wykonawców łącznie występujących w postępowaniu należy traktować na tle konkretnych unormowań ZamPublU, jakby byli jednym wykonawcą lub też jako wykonawcę traktować każdego z nich z osobna. Druga ze wskazanych sytuacji z pewnością będzie miała miejsce w odniesieniu do tzw. negatywnych warunków udziału w postępowaniu (art. 24 ust. 1 ZamPublU), służących weryfikacji wiarygodności wykonawców, a to ze względu na ich oderwanie od konkretnego przedmiotu zamówienia i ściśle osobisty charakter. Z traktowaniem grupy wykonawców, jakby byli jednym podmiotem, co do zasady będzie się miało do czynienia w odniesieniu do pozytywnych warunków udziału w postępowaniu określonych w art. 22 ust. 1 ZamPublU, służących ocenie zdolności podmiotowej wykonawców do realizacji zamówienia w płaszczyźnie uprawnień, wiedzy, doświadczenia, potencjału technicznego i osobowego, a także sytuacji ekonomicznej i finansowej.