Abstrakt

Wprowadzenie   Większość technik dokonywania zakupów przez podmioty podległe ustawie z 29.1.2004 r. – Prawo zamówień publicznych1 opiera się na instytucjach prawnych skodyfikowanych w Kodeksie cywilnym2, takich jak przetarg i aukcja (art. 701–705 KC), negocjacje (art. 72 i 721 KC) oraz przyrzeczenie publiczne (art. 919–921 KC). Nie dotyczy to jednak umowy ramowej. Jest ona stosunkowo niedawno wykształconym typem umowy, nieuregulowanym w ważniejszych ustawach krajowych rangi kodeksowej. Pierwsza wzmianka o umowach ramowych w literaturze pojawia w pionierskim opracowaniu A. Huecka z 1923 r.3, w którym autor wysunął koncepcję tzw. umów normatywnych (Normenveträge). Przez umowę normatywną rozumie on umowę, która ma za swą treść ustalenie norm, jakie powinny być miarodajne (właściwe) dla późniejszych umów, przy czym normy uznaje za synonim warunków umów (Vertragsbedingungen)4. Umowy, jakie są następnie zawierane w oparciu o umowy normatywne, nazywa autor umowami jednostkowymi (Einzelveträge). Już wcześniej umowa ramowa funkcjonowała w życiu gospodarczym. Istnieją dowody na stosowanie umowy ramowej w XIX w., w handlu piwem (tzw. kontrakty „piwne”)5. Jednak moc wiążąca umowy, na bazie której dochodzi do zawarcia wielu umów o nie całkiem z góry określonej treści, została po raz pierwszy potwierdzona wyrokiem niemieckiego Sądu Rzeszy z 27.2.1912 r.6 Francuski Trybunał Kasacyjny usankcjonował tego typu porozumienia gospodarcze pół wieku później7. Samo pojęcie umowy ramowej pojawia się w doktrynie i judykaturze niemieckiej (niem. Rahmenvertrag) w latach trzydziestych poprzedniego stulecia8. Dopiero po upływie dłuższego czasu zostaje 83przejęte przez doktrynę francuską (fr. contrat-cadre)9. Początkowo umowa ramowa bywała10 – także niekiedy i obecnie bywa11 - odróżniana od umowy normatywnej. Według zwolenników tego poglądu umowa normatywna określa jedynie warunki zawarcia przyszłych umów jednostkowych, natomiast umowa ramowa formułuje także uzupełniający obowiązek dokonywania tych czynności. Jednak zgodnie z aktualnie przeważającym stanowiskiem zarówno doktryny polskiej12, jak i obcej13, umowa ramowa oznacza umowę, która określa warunki zawierania pomiędzy stronami szeregu umów jednostkowych, przez co należy rozumieć zarówno tryb i formę zawarcia...