Abstrakt

Unieważnienie przetargu  Przepisy ZamPublU odnoszące się do unieważnienia przetargu mają charakter ogólny i nie dają dostatecznej jasności co do konstrukcji prawnej takiego zamknięcia procedury. Stąd funkcjonują różne stanowiska co do następstw zakończenia postępowania o udzielenie zamówienia w drodze unieważnienia. Wedle jednego z nich, zauważalnego w bieżącym orzecznictwie KIO, lecz nie opartego na gruntownej analizie prawnej, poprzez oświadczenie zamawiającego o unieważnieniu przetarg ulega konsumpcji i nie ma obowiązku unieważnienia poszczególnych czynności dokonanych w jego trakcie, w tym wyboru 19najkorzystniejszej oferty3. Trudna do akceptacji jest także koncepcja o utracie mocy wszystkich czynności zapadających w przetargu wobec uczestników postępowania (zamawiającego i wykonawców) oraz podmiotów trzecich (np. udzielających gwarancji wadialnych)4. Tymczasem oświadczenie zamawiającego w sprawie unieważnienia przetargu na zamówienie publiczne ma charakter konstytutywny i znosi w zgodzie z ustawą wszystkie czynności proceduralne, analogicznie jak w przypadku uchylenia się od skutków wadliwych oświadczeń woli z art. 88 KC5. Nie może jednak dotyczyć czynności niebędących oświadczeniami woli. Wobec tego nie da się unieważnić oświadczeń wiedzy o charakterze ewidencyjno-informacyjnym, wywołujących skutki z mocy samego prawa, zwłaszcza wykluczenia wykonawcy z postępowania, tradycyjnych aktów oceniających (ocena ofert) oraz wyboru oferty najkorzystniejszej. Nie unieważnia się także wyników oceny ofert, ponieważ polegają jedynie na stwierdzeniu określonego stanu faktycznego bez zamiaru wywołania skutków prawnych6. Poza zakresem unieważnienia pozostają ponadto czynności czysto faktyczne, w tym otwarcie ofert, przechowywanie ofert, udostępnianie protokołu postępowania przetargowego.   Skomplikowany prawnie jest poza tym problem następstw unieważnienia przetargu na zamówienie publiczne, gdy efektywnie złożone zostały oferty przetargowe. Od momentu upływu terminu składania ofert każdy wykonawca jest bowiem związany swoją ofertą, a zamawiający nie ma legitymacji do ubezskutecznienia (unieważnienia) ofert złożonych w unieważnionym przetargu, stanowiących cudze oświadczenia woli (cudzą sferę prawną). Dopuszczalne mogłoby być ewentualnie odrzucenie przez zamawiającego oferty każdego z wykonawców jako następstwo unieważnienia przetargu. Skutkowałoby to ich wygaśnięciem, tak aby wykonawcy od razu stali się wolni7. Mimo że możliwość takiej czynności nie wynika wprost z przepisów prawa zamówień publicznych, jej dokonanie byłoby najlepszym rozwiązaniem. Niecelowe wydaje się bowiem oczekiwanie przez wykonawców do upływu terminu związania ofertą (wygaśnięcia) i utrzymywanie do tego czasu ważności ofert. Wykonawcy powinni od razu mieć niczym nieograniczoną możliwość wzięcia...