Abstrakt

Przyczyny wprowadzenia, cel i funkcje nowych przepisów dotyczących podwykonawstwa w systemie zamówień publicznych  Obowiązujące przepisy prawa w ograniczony sposób regulują obszar związany z wykonywaniem umów o zamówienie publiczne. Dział IV ustawy – Prawo zamówień publicznych, dalej jako: PZP, co prawda odnosi się do problematyki umów w sprawach zamówień publicznych, jednak ustawodawca ograniczył się w nim jedynie do regulacji związanych z okresem zawarcia umowy, jej zmianami, zabezpieczeniem, unieważnieniem oraz udzielaniem zaliczek, natomiast nie obejmuje on problematyki podwykonawstwa robót budowlanych – w tym zakresie przepisy PZP odsyłają do KC (art. 139 ust. 1 PZP). Przepisy PZP nie regulują również w sposób pełny problematyki podwykonawstwa na etapie procedury dotyczącej udzielenia zamówienia publicznego – jedynymi przepisami odnoszącymi się do tej kwestii są art. 36 ust. 4 i 5, które dotyczą uprawnień zamawiającego do: 1) żądania wskazania przez wykonawcę części zamówienia, której wykonanie powierzy podwykonawcom oraz do 2) zastrzeżenia w SIWZ, że część lub całość zamówienia nie może być powierzona podwykonawcom.   Podwykonawstwo ma tymczasem ogromne znaczenie dla zapewnienia sprawnego i niezakłóconego wykonywania zamówień publicznych oraz uczestnictwa małych i średnich przedsiębiorców w realizacji zamówień publicznych.   W aktualnym stanie prawnym coraz częściej występują przypadki nieuregulowania lub nieterminowego uregulowania należności za świadczenia wykonane przy realizacji zamówienia publicznego na roboty budowlane przez podmioty biorące udział w tej 108realizacji niemające statusu wykonawcy. Sytuacja ta, prowadząca do zatorów płatniczych, często dotyczy wypłacania wynagrodzeń małym i średnim przedsiębiorcom przez głównych wykonawców, co w skrajnych przypadkach prowadzić może do upadłości lub likwidacji podmiotów z sektora MSP. Powtarzające się tego rodzaju sytuacje zniechęcają przedsiębiorców do ubiegania się o udzielenie zamówień publicznych, co negatywnie wpływa na konkurencyjność postępowań, a tym samym na cenę oraz jakość udzielanych i zrealizowanych zamówień publicznych. Jednocześnie zatory płatnicze powodują ograniczenie możliwości rozwoju i kredytowania przedsiębiorców, co może w konsekwencji prowadzić do ich upadłości i likwidacji. Co więcej, należy zauważyć, iż opóźnienia w spłacie należności przez wykonawców podwykonawcom niekorzystnie wpływają nie tylko na sytuację podwykonawców, lecz również na sytuację strony publicznej. Ponadto nie jest zasadne, by realizacja zamówień publicznych, w szczególności o charakterze inwestycyjnym, odbywała się kosztem małych i średnich przedsiębiorców, których słabsza pozycja na rynku jest niejednokrotnie wykorzystywana przez większe podmioty.   Pomimo zatem tego, iż obecne przepisy nie zabraniają wprowadzenia uregulowań dotyczących podwykonawstwa (zarówno w zakresie spełniania przez podwykonawców określonych warunków, jak i odpowiadania postawionym wymaganiom przez zawierane z nimi umowy) do umów w sprawie udzielenia zamówienia publicznego, pojawiające się w ostatnim czasie problemy dotyczące podwykonawstwa stanowiły przyczynek do zaproponowania przepisów, które w szerszym zakresie uwzględnią kwestie związane ze zlecaniem podwykonawcom wykonania części umowy w sprawie zamówienia publicznego.   Z uwagi na fakt, że najwięcej problemów w zakresie realizacji zamówień publicznych zostało zidentyfikowanych w odniesieniu do zamówień na roboty budowlane, projektowane zmiany dotyczące podwykonawstwa...