Abstrakt

Wprowadzenie  W myśl art. 144 ust. 1 PZP zakazuje się istotnych zmian postanowień zawartej umowy w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy, chyba że zamawiający przewidział możliwość dokonania takiej zmiany w ogłoszeniu o zamówieniu lub w SIWZ oraz określił warunki takiej zmiany. Przy czym stosownie do regulacji art. 144 ust. 2 PZP zmiana umowy dokonana z naruszeniem art. 144 ust. 1 PZP podlega unieważnieniu. Przepis art. 144 PZP wprowadza zatem ustawowy wyjątek względem zasady swobody umów (art. 3531 KC).  Zagadnieniu istotnych zmian w umowie w sprawie zamówienia publicznego jak dotychczas poświęcono wiele uwagi zarówno w piśmiennictwie4, jak i w orzecznictwie5. Przedmiotem niniejszego opracowania jest zagadnienie dopuszczalności istotnych zmian w umowie w sprawie zamówienia publicznego poza przypadkami określonymi w art. 144 ust. 1 PZP.  Zagadnienie istotnych zmian w umowach w sprawach zamówień publicznych, innych niż dozwolone w art. 144 ust. 1 PZP jest zagadnieniem złożonym. Należy pamiętać, że zgodnie z art. 17 ust. 6 ustawy z 17.12.2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest zmiana umowy w sprawie zamówienia publicznego z naruszeniem przepisów o zamówieniach publicznych. Można zatem postawić tezę, że – co do zasady – zamawiający6 i wykonawca7 nie mogą dokonać istotnych zmian umowy w sprawie zamówienia publicznego poza przypadkami określonymi w art. 144 ust. 1 PZP.   Niemniej do istotnych zmian umowy w sprawie zamówienia publicznego może dojść w inny sposób niż przez złożenie zgodnych oświadczeń woli przez zamawiającego i wykonawcy. Będzie to zmiana umowy sensu largo niezależna od okoliczności opisanych w art. 144 PZP.4  Poza zakresem zainteresowania w niniejszym opracowaniu pozostanie zagadnienie podmiotowej zmiany umowy w sprawie zamówienia publicznego (tzn. zmiana stron umowy)8.Sądowa zmiana umowy w sprawie zamówienia publicznego w przypadku nadzwyczajnej zmiany stosunkówSądowa zmiana umowy de lege lata  Przepisy KC regulujące tzw. klauzulę rebus sic stantibus9 nie wyłączają swojego zastosowania w stosunku do umów w sprawach zamówień publicznych. Zakazu stosowania klauzuli rebus sic stantibus do umów w sprawach zamówień publicznych nie wyłącza także samo PZP.  Sądowa zmiana umowy w sprawie zamówienia publicznego jest zgodna z ogólnymi założeniami systemowymi: okoliczność n a d z w y c z a j n e j zmiany stosunków uzasadnia zmianę...