Prawo Zamówień Publicznych

nr 4/2011

Glosa do uchwały SN z 20.10.2011r., III CZP 52/11

Ryszard Szostak
jest doktorem habilitowanym, profesorem nadzwyczajnym Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
Abstrakt

  I. Pierwsza kwestia sprowadza się do ustalenia, czy w świetle obowiązującego prawa zastosowanie przez wykonawcę nieprawidłowej stawki VAT stanowi błąd w obliczeniu ceny uzasadniający odrzucenie oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 PZP. Pozytywna odpowiedź prowadziłaby do wniosku, że zamawiający w ramach badania ofert jest zobowiązany sprawdzać sposób wyliczenia ceny przez wykonawców z uwzględnieniem przepisów o podatku od towarów i usług.  Co najmniej do 2004 r. w dawnym orzecznictwie arbitrażowym dominowało jednak zapatrywanie, że zastosowanie właściwej stawki VAT obciąża wyłącznie samego wykonawcę. Jeśli wykonawca wskaże stawkę zaniżoną, będzie musiał w rezultacie pogodzić się z uszczupleniem zysku transakcyjnego, ponieważ powstające ex lege zobowiązanie podatkowe powinno być wykonane prawidłowo. Zapatrywanie takie obowiązuje nadal w stosunkach obrotu powszechnego.  Jednakże według uchwały SN z 25.11.2010 r., III CZP 83/102 sprzedawca nie ma roszczenia o dopłatę do ustalonej uprzednio ceny kwoty równej podatkowi od towarów i usług, obliczonemu od wartości świadczenia, jeżeli w umowie nie zastrzeżono zapłaty tej kwoty. 82W uzasadnieniu Sąd Najwyższy podkreślił, że należy odróżnić stosunek publicznoprawny, łączący podatnika z organem podatkowym na podstawie art. 5 ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług3, od stosunku cywilnoprawnego, zachodzącego pomiędzy stronami czynności podlegającej opodatkowaniu. Wprawdzie założeniem podatku VAT jest jego fiskalna neutralność wyrażająca się tym, że ostatecznie ekonomicznie nie on jest obciążony tym podatkiem, lecz ostateczny odbiorca towaru lub usługi, ale...