Prawo Zamówień Publicznych

nr 2/2011

Innowacyjność a kryteria techniczne w zamówieniach publicznych

Aldona Piotrowska
jest adiunktem w Katedrze Prawa Publicznego Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
Abstrakt

Wprowadzenie  Do instrumentów, jakimi może się posłużyć państwo w celu realizacji funkcji państwa w gospodarce, należą zamówienia publiczne. Może to być także instrument zwiększania innowacyjności gospodarki, albowiem elementem rynkowego systemu gospodarczego są regulacje prawne3.  Biorąc po uwagę fakt, iż wartość zamówień publicznych w UE szacuje się na 16% łącznego PKB krajów członkowskich, rozmiar środków publicznych wskazuje na dużą siłę oddziaływania w zakresie wyznaczania proinnowacyjnych i proekologicznych standarów zachowania4. Zamówienia publiczne mogą być stymulatorem innowacyjnej gospodarki5 zwłaszcza,26że zgodnie z raportem The Global Competetiveness Report 2010-2011 Polska pod względem innowacyjności zajmuje dopiero 54 miejsce na tle 139 ocenianych krajów6.   Należy się zastanowić, na ile administracja ma obowiązek wprowadzania rozwiązań innowacyjnych? W celu odpowiedzi na to pytanie trzeba się odnieść do funkcji administracji w gospodarce. Jedną z funkcji, jaką przypisuje się administracji, jest funkcja regulatora rozwoju gospodarczego7, nazywana w innych opracowaniach funkcją wspierania gospodarki (przedsiębiorczości)8. Obowiązek realizowania postulatów dotyczący wprowadzania rozwiązań innowacyjnych wynika także z zapisów Konstytucji RP, tj. z zasady zrównoważonego rozwoju, albowiem funkcje administracji są podporządkowane funkcjom państwa, wynikającym z zasad konstytucyjnych oraz zasad TFUE9. Wykorzystywanie innowacyjnych rozwiązań w realizacji zamówień publicznych jest jednym z instrumentów wypełnienia powyżej wymienionej funkcji administracji. Obowiązek realizacji tej funkcji administracji wynika także z Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, gdzie jednym z celów Unii Europejskiej jest dążenie do zrównoważonego rozwoju wszystkich państw członkowskich, wyrazem tego jest stanowienie kolejnych aktów prawnych mających na celu urzeczywistnienie celów traktatowych. Przykładem tego jest zawarty w pkt 10 preambuły dyrektywy 2009/33/WE10 postulat: „Grupa wysokiego szczebla ds. konkurencyjności, energii i środowiska w swoim sprawozdaniu z 27.2.2007 r. stwierdziła, że w ramach zamówień publicznych i prywatnych należy brać pod uwagę koszty całego cyklu użytkowania, ze szczególnym uwzględnieniem efektywności energetycznej”. Natomiast w komunikacie Nr 400 z 26.7.2008 r. Komisja Europejska ogłosiła, by państwa członkowskie dążyły do udziału 50% zielonych zamówień w procedurach przetargowych od 2010 r.   Biorąc pod uwagę skalę zamówień publicznych mogą one mieć istotne znaczenie dla rynku, jeżeli zharmonizowane kryteria promujące innowacyjność i zrównoważony rozwój będą stosowane na poziomie Wspólnoty. Powszechne uwzględnianie przez zamawiających z UE w zamówieniach publicznych koncepcji kosztu życia produktu (LCC) może przyczynić się do wzrostu innowacyjności gospodarki całej UE.   Wskazuje się w literaturze, że: „zamówienia publiczne powinny stymulować innowacje poprzez tworzenie popytu...