Prawo Zamówień Publicznych

nr 2/2010

Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej wykonawcy jako warunek ubiegania się o zamówienie publiczne

Józef E. Nowicki
specjalizuje się w problematyce zamówień publicznych
Abstrakt

Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej  W umowie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (w skrócie „ubezpieczenie oc”) ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony (art. 822 § 1 KC).  Ubezpieczenie oc spełnia dwie podstawowe funkcje:1) chroni ubezpieczonego przed skutkami roszczeń odszkodowawczych osoby, wobec której ubezpieczony ponosi odpowiedzialność cywilną,292) chroni interesy poszkodowanego w ten sposób, że zapewnia zaspokojenie jego roszczeń odszkodowawczych przez ubezpieczyciela, który ma większe możliwości ekonomiczne niż osoba odpowiedzialna za szkodę na zasadach ogólnych.  Zawierając umowę ubezpieczenia oc, ubezpieczyciel gwarantuje po wyrządzeniu szkody pokrycie zobowiązań ubezpieczonego w granicach ustalonej w umowie sumy gwarancyjnej. Jeżeli sprawca szkody nie jest obowiązany do naprawienia szkody, to do naprawienia szkody nie jest również obowiązany ubezpieczyciel. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia oc może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela (art. 822 § 4 KC). Uprawnionym do odszkodowania jest poszkodowany. Jeżeli osoba ponosząca odpowiedzialność cywilną za szkodę jest ubezpieczona w zakresie oc, poszkodowany ma dwóch dłużników: tę osobę oraz ubezpieczyciela. Artykuł 822 § 4 KC nie wyklucza możliwości żądania przez poszkodowanego odszkodowania wyłącznie od osoby odpowiedzialnej za szkodę (ubezpieczającego albo ubezpieczonego).   Jeżeli wykonawca jest ubezpieczony oc w zakresie prowadzonej działalności, ubezpieczyciel przejmuje na siebie finansowe skutki szkód wyrządzonych osobom trzecim przez wykonawcę, jeżeli wykonawca jest obowiązany do ich naprawienia na podstawie odpowiedzialności deliktowej lub kontraktowej, a także za szkody wyrządzone osobom trzecim przez osoby, za które wykonawca ponosi odpowiedzialność przewidzianą przepisami prawa cywilnego.   Umowa ubezpieczenia oc może obejmować kontraktową oraz deliktową odpowiedzialność wykonawcy albo osoby, na której rzecz umowa ubezpieczenia została zawarta. Odpowiedzialność cywilna kontraktowa jest to odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania (kontraktu). Podstawą odpowiedzialności kontraktowej jest niewykonanie lub niewłaściwe wykonanie określonego zobowiązania (kontraktu). Pomiędzy sprawcą i poszkodowanym musi istnieć zobowiązanie. Jeżeli nieprawidłowości w wykonaniu tego zobowiązania spowodują zaistnienie szkody po jednej ze stron, ma ona prawo domagać się jej naprawienia. Odpowiedzialność cywilna deliktowa jest to odpowiedzialność za szkody osobowe i majątkowe wyrządzone osobom trzecim w związku z prowadzoną działalnością lub posiadanym mieniem. Podstawą odpowiedzialności deliktowej jest czyn niedozwolony (delikt).  Ubezpieczenia oc podlegają specjalizacji ze względu na źródło odpowiedzialności cywilnej (np. zarządzanie spółką kapitałową,...