Abstrakt

Zakres przedmiotowy odpowiedzialności zamawiającego (inwestora) Zgodnie z dominującym poglądem dyspozycja przepisu art. 647 (1) KC znajduje zastosowanie wyłącznie do umów o roboty budowlane4. Dla prawidłowego określenia zakresu odpowiedzialności solidarnej zamawiającego niezbędne jest zatem zdefiniowane tej umowy poprzez wyróżnienie jest cech konstytutywnych, czemu nie sprzyja fragmentaryczny sposób jej uregulowania. Analizy wymaga także kwestia kwalifikacji prawnej występujących w praktyce obrotu podtypów umowy o roboty budowlane (inwestycyjnych), które nie znajdują wyraźnego wyodrębnienia normatywnego w ramach regulacji prawnej zawartej w art. 647–658 KC.  Na wstępie wyjaśnić należy, czy zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego nie kreuje nowego typu umowy nazwanej? Problem ten wywołał rozbieżności w orzecznictwie. Sąd Najwyższy w wyroku z 13.9.2001 r. (IV CKN 381/00, Monitor Prawniczy 2002, Nr 21) stwierdził, że "Umowę o zamówienie publiczne (mimo występujących zastrzeżeń, na które zwraca się uwagę w piśmiennictwie prawniczym) uznać należy za pozakodeksowy typ umowy nazwanej". Odmienne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z 5.12.2006 r. (II CSK 327/06, Lex 238947) stwierdzając, że umowa o roboty budowlane, zawarta przez jednostkę sektora publicznego po przeprowadzeniu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, pozostaje umową, o której mowa w art. 647 i nast. KC. Sąd podniósł w uzasadnieniu, że brak jest podstaw do przyjęcia stanowiska, iż umowy o udzielenie zamówienia publicznego charakteryzują wspólne essentialia negotii, nie istnieje też właściwość (natura) stosunku, wspólna wszystkim zobowiązaniom, zawieranym według przepisów o zamówieniach publicznych. Ustawa – Prawo zamówień publicznych posługuje się swoistą, autonomiczną nomenklaturą, która nie rzutuje na kwalifikację materialnoprawną umów z punktu widzenia prawa cywilnego. Stanowisko to należy zaaprobować, co wyklucza zdefiniowanie umowy o roboty budowlane poprzez proste uczynienie jej przedmiotem robót budowlanych w rozumieniu art. 2 pkt 8 PZP. Implikuje to przybliżenie pojęcia umowy o roboty budowlane z uwzględnieniem aktualnego na gruncie Kodeksu cywilnego dorobku judykatury i doktryny. Pojęcie umowy o roboty budowlane Stosownie do art. 647 KC przez umowę o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia. Jednocześnie z art. 647 (1) § 2 KC wynika, że "Do zawarcia przez wykonawcę umowy o roboty budowlane z podwykonawcą jest wymagana zgoda inwestora". Zestawienie ww. przepisów prowadzi do wniosku, że umowa o roboty budowlane nie jest wyróżniona na podstawie kryterium podmiotowego, tj. osoby inwestora jako strony. Stronami umowy o roboty budowlane w myśl art. 647 (1) § 2 KC mogą być, zatem też tylko wykonawcy.  W dotychczasowej literaturze przedmiotu do elementów przedmiotowo istotnych umowy o roboty budowlane zaliczano zobowiązanie5: wykonawcy do oddania obiektu wykonanego, zgodnie z projektem i zasadami wiedzy technicznej; inwestora do dokonania czynności związanych z przygotowaniem robót, w tym co najmniej przekazania terenu budowy oraz dokumentacji projektowej; inwestora do odbioru obiektu i zapłaty wynagrodzenia. Mając na uwadze powyższe, kluczowe dla zdefiniowania umowy o roboty budowlane jest zdefiniowanie pojęcia obiektu przewidzianego w umowie.Pojęcie obiektu jako przedmiotu świadczenia z umowy o roboty budowlane Pojęcie obiektu jako przedmiotu świadczenia wynikającego...