Prawo Zamówień Publicznych

nr 1/2009

Zamówienia mieszane; podział zamówienia na części; zamówienia podprogowe; budowa urządzeń infrastruktury technicznej - glosa do wyroku ETS z 21.02.2008 r., C-412/04

Grzegorz Wicik
jest radcą prawnym, wspólnikiem Kancelarii Prawnej Twarowski i Wspólnicy sp. k., redaktorem naczelnym "Prawa Zamówień Publicznych"
Abstrakt

Wyrok ETS z 21.2.2008 r., w sprawie C-412/04 – Komisja p. WłochomZ uzasadnienia: 1. Komisja Wspólnot Europejskich wnosi w skardze do Trybunału o stwierdzenie, że przyjmując przepisy: art. 2 ust. 1 i 5, art. 17 ust. 12, art. 27 ust. 2, art. 30 ust. 6a, art. 37b i 37c ust. 1 ustawy nr 109, ustawy ramowej o zamówieniach publicznych na roboty budowlane (legge quadro in materia di lavori pubblici) z 11.2.1994 r. (dodatek zwykły do GURI nr 41 z 19.2.1994 r.), zmienionej przez ustawę nr 166 z 1.8.2002 r. (dodatek zwykły do GURI nr 181 z 3.8.2002 r., zwanej dalej "ustawą nr 109/1994"), art. 28 ust. 4 ustawy nr 109/1994 w związku z art. 188 dekretu prezydenta republiki nr 554 w sprawie rozporządzenia wykonawczego do ustawy ramowej o zamówieniach publicznych na roboty budowlane z 11.2.1994 r., nr 109 z jego zmianami (regolamento di attuazione della legge quadro in materia di lavori pubblici 11 febbraio 1994, n. 109, e successive modificazioni) z 21.12.1999 r. (dodatek zwykły do GURI nr 98, z 28.4.2000 r., zwanego dalej "DPR nr 554/1999") i art. 3 ust. 3 dekretu z mocą ustawy nr 157 w sprawie wykonania dyrektywy 92/50/EWG w zakresie zamówień publicznych na usługi (attuazione della direttiva 92/50/CEE in materia di appalti pubblici di servizi) z 17.3.1995 r. (dodatek zwykły do GURI nr 104 z 6.5.1995 r., zwanego dalej "dekretem z mocą ustawy nr 157/1995"),   Republika Włoska uchybiła zobowiązaniom, które na niej ciążą na mocy dyrektywy Rady 92/50/EWG z 18.6.1992 r. odnoszącej się do koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na usługi (Dz.U. L 209, s. 1), dyrektywy Rady 93/36/EWG z 14.6.1993 r. koordynującej procedury udzielania zamówień publicznych na dostawy (Dz.U. L 199, s. 1), dyrektywy Rady 93/37/EWG z 14.6.1993 r. dotyczącej koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane (Dz.U. L 199, s. 54), zmienionej dyrektywą 97/52/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 13.10.1997 r. (Dz.U. L 328, s. 1, zwanej dalej "dyrektywą 93/37"), dyrektywy Rady 93/38/EWG z 14.6.1993 r. koordynującej procedury udzielania zamówień publicznych przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i telekomunikacji (Dz.U. L 199, s. 84) oraz na mocy art. 43 WE i 49 WE, a także zasad przejrzystości i równego traktowania, których są one wyrazem.Ramy prawneUregulowania wspólnotowe 2. Dyrektywy 92/50, 93/36, 93/37 i 93/38 przyjęto w ramach ustanawiania rynku wewnętrznego, rozumianego jako obszar bez granic wewnętrznych, na którym zapewniony jest swobodny przepływ towarów, osób, usług i kapitału. Mają one na celu wyeliminowanie praktyk ogólnie ograniczających konkurencję oraz ograniczających udział w przetargach podmiotów pochodzących z innych państw członkowskich, aby urzeczywistnić w szczególności swobodę przedsiębiorczości i swobodę świadczenia usług, wyrażone odpowiednio w art. 43 WE i 49 WE. 3. W myśl motywu szesnastego dyrektywy 92/50 zamówienia publiczne na usługi mogą niekiedy obejmować pewne roboty budowlane, a z dyrektywy Rady 71/305/EWG z 26.7.1971 r., dotyczącej koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane (Dz.U. L 185, s. 5) wynika, że aby zamówienie stanowiło zamówienie publiczne na roboty budowlane, jego celem musi być wykonanie obiektu budowlanego. W zakresie, w jakim te roboty budowlane mają charakter dodatkowy i nie przesądzają o celu zamówienia, nie stanowią podstawy do kwalifikowania danego zamówienia jako zamówienia publicznego na roboty budowlane. 4. Z art. 8 dyrektywy 92/50 wynika, że zamówień, których przedmiotem są usługi wymienione w załączniku I A do tej dyrektywy, udziela się zgodnie z przepisami jej tytułów III–VI. Tytuł III poświęcony jest wyborowi procedur udzielania zamówień oraz regułom przeprowadzania konkursów na projekty. 5. W kategorii 12 załącznika I A do dyrektywy 92/50 mowa jest w szczególności o usługach architektonicznych, inżynieryjnych, urbanistycznych i architektury krajobrazu oraz związanych z nimi usługach konsultacji naukowych i technicznych oraz usługach badań i analiz technicznych. 6. Artykuł 15 dyrektywy 93/38 stanowi, że zamówienia, których przedmiotem są usługi wymienione w załączniku XVI A do tej dyrektywy, są udzielane zgodnie z przepisami tytułów III–V. Tytuł IV poświęcony jest procedurom udzielania zamówień. 7. Kategoria 12 wspomnianego załącznika XVI A pokrywa się z kategorią 12 załącznika I A do dyrektywy 92/50. 8. Zgodnie z art. 1 lit. a) dyrektywy 93/37 ""zamówieniami publicznymi na roboty budowlane" są umowy o charakterze odpłatnym, zawierane na piśmie między wykonawcą a instytucją zamawiającą, określoną w lit. b), których przedmiotem jest albo wykonanie, albo zarówno wykonanie, jak i zaprojektowanie robót budowlanych, związanych z jedną z działalności określonych w załączniku II lub obiektu budowlanego, określonego w lit. c), albo wykonanie, za pomocą jakichkolwiek środków, obiektu budowlanego odpowiadającego wymogom określonym przez instytucję zamawiającą". 9. Artykuł 6 ust. 1 tej dyrektywy określa jej zakres przedmiotowy względem szacunkowej wartości poszczególnych zamówień publicznych na dane roboty budowlane. Z art. 6 ust. 3 wynika, że w przypadku gdy obiekt budowlany jest podzielony na kilka części, z których każda stanowi przedmiot odrębnego zamówienia, wartość każdej z tych części jest uwzględniana przy obliczaniu wartości, określonej w ust. 1 tego artykułu, a w przypadku gdy łączna wartość części jest nie mniejsza niż wartość określona w ust. 1, przepisy tego ustępu mają zastosowanie zasadniczo do wszystkich części.Uregulowania krajowe 10. Zamówienia publiczne na roboty budowlane reguluje ustawa nr 109/1994 i będący aktem wykonawczym do niej DPR nr 554/1999. 11. Artykuł 2 ust. 1 ustawy nr 109/1994 stanowi, że roboty budowlane na zamówienie publiczne są to zlecone przez podmioty określone w ust. 2 tego artykułu budowa, rozbiórka, odzyskiwanie, przebudowa, remont i konserwacja obiektów budowlanych i instalacji. Przepis ten obejmuje zakresem ustawy 109/1994 zamówienia mieszane na roboty budowlane, dostawy i usługi, jak również zamówienia na dostawy lub usługi zawierające dodatkowe roboty budowlane wyceniane na ponad 50% całkowitej...