Prawo Zamówień Publicznych

nr 1/2009

Uzupełnianie oświadczeń i dokumentów w zamówieniach publicznych po nowelizacji z 4.9.2008 r.

Michał Makowski
jest asesorem prokuratorskim, specjalistą w zakresie problematyki zamówień publicznych.
Abstrakt

Zakres uzupełnianych oświadczeń i dokumentów Mając na uwadze nowe brzmienie art. 26 ust. 3 PZP, należy odnotować pozytywną zmianę, jaką jest wyraźne wprowadzenie dopuszczalności uzupełnienia oświadczeń zawierających błędy. Dotychczas kwestia ta wzbudzała kontrowersje1. Jest to jednak jedyna pozytywna zmiana, jaką można zauważyć na tle nowej redakcji przepisu, albowiem w dalszym ciągu zakres uzupełnianych dokumentów lub oświadczeń nie jest jednoznacznie określony zarówno w aspekcie ich rodzaju, jak i postaci ich wadliwości.  Trafnie podnosi R. Szostak, iż nadal nie jest całkiem jasne, czy można uzupełniać brakujące oświadczenia wykonawcy o spełnianiu warunków objętych art. 22 ust. 1 PZP, skoro w art. 26 ust. 3 wyraźnie odsyła się jedynie do art. 25 ust. 1 PZP, a nie do przepisów, które wprowadzają wymóg żądania oświadczenia o spełnieniu warunków udziału w postępowaniu o zamówienie publiczne, np. art. 44 PZP2. Problem w praktyce nie powinien jednak nastręczać większych trudności, gdyż oświadczenie o spełnieniu warunku udziału w postępowaniu zamawiający słusznie ujmują jako jedno z oświadczeń potwierdzających spełnienie warunku udziału w postępowaniu. Należy zatem przyjąć, iż ustawodawca, wprowadzając wyraźnie normatywny wymóg złożenia oświadczania o spełnieniu warunków udziału w postępowaniu, czyni jednocześnie ten dokument niezbędnym do przeprowadzenia postępowania, tym samym nakazując go ująć w oświadczeniach i dokumentach określonych w art. 25 ust. 1 PZP. Znacznie bardziej doniosły w praktyce wydaje się problem zdefiniowania pojęcia dokumentu (oświadczenia) zawierającego błąd. W piśmiennictwie i orzecznictwie utrwalił się podział na tzw. błędy formalne oraz błędy dotyczące treści oświadczenia woli (wiedzy), które ujawniają odstępstwo od spełnienia warunków udziału w postępowaniu o zamówienie publiczne. Do tych pierwszych zaliczano: dokumenty niekatulane, nieczytelne, złożone w niewłaściwej formie, niekompletne, bez potwierdzenia za zgodność z oryginałem, bez podpisu3. Do drugiej kategorii można zaliczyć wykaz wykonanych zamówień, który stwierdza, iż wykonawca nie spełnia warunku udziału w postępowaniu o zamówienie publiczne. W praktyce zaistniał problem wyrażający się w pytaniu, czy wykonawca, który wykazuje, iż nie spełnia warunku w postępowaniu, powinien być wykluczony na mocy art. 24 ust. 1 pkt 10 PZP, czy też wezwany do uzupełnienia dokumentów? Kontrowersje interpretacyjne przeciął Urząd Zamówień Publicznych, w uznawanej za aktualną opinii prawnej pt. Obowiązek żądania uzupełnienia oświadczeń lub dokumentów z art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych4. Z opinii wynika, iż "uznanie za aktualny dotychczasowego poglądu o braku obowiązku wezwania wykonawców do uzupełnienia dokumentów świadczących o braku spełniania warunków wprost prowadziłoby do nierównej sytuacji wykonawców obiegających się o zamówienie publiczne. Oto bowiem wykonawca niespełniający warunków, który złożył stosowny dokument, byłby wykluczony z postępowania o zamówienie publiczne na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 10 PZP, natomiast wykonawca, który również nie spełnia warunków [podkr. M.M.], ale nie złożył wymaganego dokumentu, byłby wzywany do uzupełnienia dokumentów" . Pogląd jest obecnie w praktyce zamówień...