Prawo Zamówień Publicznych

nr 4/2008

O potrzebie prawidłowego określenia zamawiającego w ustawie Prawo zamówień publicznych

Bogusława Gnela
jest doktorem habilitowanym, profesorem Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Katedra Prawa
Abstrakt

Zamawiający Wobec tego należy przyjąć, że skoro tę ustawę stosuje się do udzielania zamówień publicznych przez podmioty wymienione w art. 3 PZP, to znaczy, iż te podmioty są "zamawiającymi" w rozumieniu art. 2 pkt 12 PZP. Gdyby poprzestać na tym ustaleniu, to zamawiającymi zgodnie z art. 3 UZP byłyby jednostki sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów o finansach publicznych; inne niż określone przez te przepisy państwowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, lub osoby prawne spełniające wymogi art. 3 ust. 1 pkt 3 PZP, a także związki podmiotów lub podmioty wskazane w art. 3 ust. 1 pkt 3a–7 PZP. Analiza przytoczonego przepisu oraz przepisów o finansach publicznych2 prowadzi do wniosku, że zamawiającymi są "jednostki, osoby lub podmioty", kwalifikowane z punktu widzenia różnych gałęzi prawa zaliczanych do prawa publicznego (prawa konstytucyjnego, administracyjnego i finansowego) lub prywatnego (tu prawa cywilnego). Pośród nich są takie struktury organizacyjne, które nie są podmiotami prawa cywilnego. To spostrzeżenie jest istotne wobec definicji zamówień publicznych, przez które, zgodnie z art. 2 pkt 13 PZP należy rozumieć "umowy odpłatne zawierane między zamawiającym a wykonawcą, których przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlane". Nie ulega wątpliwości, że wspomniane umowy są kategorią prawa cywilnego, chociaż ich przedmiot został określony specyficznie na potrzeby ustawy Prawo zamówień publicznych. Dlatego przepisy ustawy wyjaśniają, czym są w jej rozumieniu dostawy, roboty budowlane i usługi. Tytułem przykładu: w myśl art. 2 pkt 2 PZP przez dostawy należy rozumieć "nabywanie rzeczy, praw oraz innych dóbr, w szczególności na podstawie umowy sprzedaży, dostawy, najmu, dzierżawy oraz leasingu". W pojęciu umowy (zamówienia publicznego), której przedmiotem są "dostawy" w rozumieniu analizowanej ustawy mieści się zatem umowa dostawy w pojęciu Kodeksu cywilnego3 oraz inne umowy cywilnoprawne, które nie są jednak umowami dostawy według tego kodeksu. W świetle art. 139 PZP do umów w sprawach zamówień publicznych stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego, jeżeli przepisy ustawy Prawo zamówień publicznych nie stanowią inaczej. Pomijając w tym miejscu niedoskonałość treści tego przepisu (umowy, które są wynikiem udzielenia zamówienia publicznego, reguluje nie tylko Kodeks cywilny), przyjmijmy, że "edukuje" (informuje) on o fakcie, iż wspomniane umowy reguluje prawo cywilne, chyba że ustawa Prawo zamówień publicznych stanowi inaczej. I tu pojawia się problem: stronami umów cywilnoprawnych mogą być tylko podmioty prawa cywilnego, a jak wspomniano, nie wszyscy zamawiający wskazani w art. 3 PZP są podmiotami stosunków cywilnoprawnych. Ustawa Prawo...