Abstrakt

Wprowadzenie Efektywne wykorzystywanie środków publicznych w tym zakresie uzależnione jest jednak od skutecznego i szybkiego przeprowadzenia każdego indywidualnego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na roboty budowlane. Polscy zamawiający mają z tym pewne problemy, które w szczególny sposób uwidaczniają się w skutek korzystania przez przedsiębiorców, ubiegających się o te zamówienia, ze środków ochrony prawnej, w tym w szczególności korzystających z prawa do wnoszenia odwołań do Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych (dalej: UZP). Na te problemy – formalnoprawne, a także merytoryczne, jak i inne mające wpływ na efektywne udzielanie zamówień publicznych na roboty budowlane, przede wszystkim w świetle orzecznictwa Krajowej Izby Odwoławczej (dalej: KIO)2 postaram się wskazać poniżej.Regulacje prawne W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na regulacje prawne związane z udzielaniem zamówień publicznych na roboty budowlane, w tym w sposób oczywisty na przepisy ustawy Prawo zamówień publicznych (dalej: ustawa PZP lub ustawa)3, w tym również przepisy ostatniej nowelizacji tej ustawy4, której celem było odformalizowanie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego i tym samym zwiększenie efektywności procedur prowadzonych w trybie zamówień publicznych.  Przepisy przywołanej nowelizacji wprowadziły pewne istotne zmiany w samym procesie udzielania zamówień publicznych, w szczególności zmiany, które mają znaczenie dla robót budowlanych, jak i zmiany w procedurze korzystania ze środków ochrony prawnej. Jeśli chodzi o tę drugą kwestię, nowelizacja w sposób znaczący ograniczyła prawo do wnoszenia odwołań w postępowaniach na roboty budowlane. Zgodnie z przepisem art. 184 ust. 1 ustawy PZP, do czasu wejścia w życie przepisów nowelizacji, wykonawcy mieli prawo składać odwołania w postępowaniach na roboty budowlane, których wartość była równa lub przekraczała wartości tzw. progów europejskich (dalej: progi UE)5 dla dostaw i usług. Była to równowartość 133 000 euro (sektor zamawiających klasycznych – centralnych), 206 000 euro (sektor zamawiających klasycznych – samorządowych) i 412 000 euro (zamawiający sektorowi). Tak więc prawo do złożenia odwołania na każdą czynność i zaniechanie zamawiającego przysługiwało również w postępowaniach na roboty budowlane, których wartość nie przekraczała progów UE dla robót budowlanych (5 150 000 euro), ale była równa lub przekraczała wartości progów UE dla dostaw i usług.  W sposób znaczący zmieniła tę sytuację przywołana nowelizacja ustawy PZP. Zgodnie z brzmieniem znowelizowanego przepisu art. 184 ust. 1 ustawy PZP prawo do złożenia odwołania przedsiębiorcom niezadowolonym z zachowań zamawiających w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego na roboty budowlane przysługuje dla zamówień, których wartość jest równa lub przekracza równowartość progu UE dla robót budowlanych (czyli 5 150 000 euro). Znacznemu podwyższeniu zatem uległa wartościowa granica postępowań na roboty budowlane, w których wykonawcy mogą szukać ochrony swoich praw. Liczba złożonych w pierwszym półroczu 2008 r. odwołań, które dotyczyły robót budowlanych wskazuje, że powyższa zmiana przepisów PZP może mieć istotny wpływ na ogólną liczbę odwołań składnych do Prezesa UZP. Z liczby 662 odwołań złożonych w okresie od 1 stycznia do 30.6.2008 r., 250 to odwołania dotyczące postępowań na roboty budowlane, powyższe stanowi 37,76% ogółu odwołań wniesionych w tym czasie do Prezesa UZP6. Warto również w tym miejscu zwrócić uwagę na jeszcze jeden wskaźnik. Z liczby odwołań wnoszonych w postępowaniach na roboty budowlane w analizowanym okresie aż 73,6% odwołań dotyczy postępowań o mniejszej wartości szacunkowej...