Prawo Zamówień Publicznych

nr 1/2008

Postępowanie wyjaśniające w sprawie rażąco niskiej ceny

Michał Makowski
ukończył aplikację prokuratorską, jest głównym specjalistą w Biurze Zamówień Publicznych w TVP S.A.
Abstrakt

Forma korespondencji w sprawie rażąco niskiej ceny. Termin przedstawienia wyjaśnień Zgodnie z art. 90 ust. 1 PZP zamawiający w celu ustalenia, czy oferta zawiera rażąco niską cenę, zwraca się w formie pisemnej do wykonawcy o udzielenie wyjaśnień. Jest to wyjątek od obowiązującej zasady dowolności formy w granicach art. 27 PZP. W przepisie nie został zastrzeżony rygor nieważności na wypadek niezachowania wymaganej formy pisemnej, tak więc stosownie do art. 74 § 1 Kodeksu cywilnego2 w zw. z art. 14 PZP forma pisemna wymagana jest jedynie dla celów dowodowych. W relacjach między wykonawcą a zamawiającym będącymi przedsiębiorcami, ze względu na art. 74 § 3 KC niezachowanie formy pisemnej nie będzie wywoływać żadnych negatywnych skutków prawnych. Niezachowanie przez zamawiającego formy pisemnej żądania nie wpływa w szczególności na oznaczenie początku biegu terminu wyznaczonego wykonawcy do udzielania wyjaśnień. Termin na złożenie wyjaśnień biegnie zatem od dnia następującego po dniu, w którym wniosek zamawiającego doszedł do wykonawcy w taki sposób, iż ten mógł się z nim zapoznać. Jeżeli zatem wykonawca otrzymał za pośrednictwem faksu lub drogą elektroniczną wniosek zamawiającego w przedmiocie rażąco niskiej ceny, aktualizuje to obowiązek wykonawcy w zakresie złożenia wyjaśnień w terminie wyznaczonym przez zamawiającego, pomimo braku przedłożenia przez zamawiającego żądania na piśmie oraz niezależnie od jego ewentualnego późniejszego pisemnego przekazania. Zastrzeżenie obowiązku formy pisemnej dla żądania przez zamawiającego wyjaśnień od wykonawcy budzi kontrowersje co do jego celowości. Nie można nie zauważyć, iż rygorystyczne przestrzeganie wymogu zachowania formy pisemnej przy zwracaniu się przez zamawiającego o wyjaśnienia koliduje z zasadą szybkości postępowania o zamówienie publiczne. Przedmiotowy stan rzeczy wywołuje negatywne skutki dla wykonawców, albowiem zamawiający, mając świadomość straty czasu związanej z doręczeniem na piśmie żądania wyjaśnień, jest zmuszony do skrócenia terminu na ich przedstawienie. Zgodnie art. 1 ust. 12 dyrektywy 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 31.3.2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi (Dz.U.UE L z 30.4.2004 r.), określenie "pisemne" lub "na piśmie" oznacza każde wyrażenie złożone ze słów lub cyfr, które można odczytać, powielić, a następnie przekazać. Obejmuje ono również informacje przekazywane i przechowywane za pomocą środków elektronicznych. De lege ferenda należy postulować, aby zapytanie zamawiającego było przekazywane zgodnie z jego wyborem, dokonanym na mocy art. 27 ust. 1 PZP. Zamawiający, zwracając się o udzielenie wyjaśnień, jest obowiązany określić termin ich przedstawienia. Ustawodawca nie udziela w tym zakresie żadnych wskazówek. W doktrynie podnosi się, iż termin, jaki zamawiający wyznacza, powinien być krótki, kilkudniowy, co podyktowane jest zapewnieniem sprawności postępowania o udzielenie zamówienia publicznego3.  Z tezą tą należy się zgodzić z tym zastrzeżeniem, iż termin na złożenie wyjaśnień nie może naruszać zasady równego traktowania wykonawców i uczciwej konkurencji.  Odpowiedni termin powinien zatem umożliwiać wykonawcy: Po pierwsze,...